Biyoloji Deneyleri
BİYOLOJİ DENEYLERİ
Deneyin Adı: Farklı Dokulardaki Su Miktarı Tayini
Süre: 2 gün
Malzemeler: Aynı bitkiye ait farklı doku örnekleri, Petri kabı, Etüv
Deneyin Yapılışı:Aynı bitkiye ait farklı organ ve dokular ayrı petri kaplarına
konur.Bu petri kapları ayrı ayrı tartılıp değerler kaydedildikten sonra 24 saat
süre ile etüve konur.(60 derece)
Uygulama:Bitki organ ve dokularına ait ilk değerler kaydedilir.Etüvde 24 saat
kuruduktan sonraki değerlerde kaydedilir.Her organ ve doku için sahip olduğu su
oranı şu formülle bulunur.
İçerdiği su yüzdesi: (İlk değer - Son değer)/İlk değer x100
Organ Doku >>> İlk Değer >>> Son Değer >>> İçerdiği Su Yüzdesi
Çiçek 48653 mg 44250 mg 9,04
Yaprak 5152 mg 180 mg 96,5
Gövde 838 mg 59 mg 92,9
Sonuç:Bitkinin metabolik faaliyetine bağlı olarak her bitkisel doku ve organ
farklı miktarlarda su içerir.
Deneyin Adı: Su iletiminde Görevli Organların
Belirlenmesi
Süre: 3 gün
Malzemeler: Yaprakları eşit büyüklükte aynı türe ait 3 tane dal, Deney şişesi,
Musluk suyu, Xam macunu
Düzenek:Deney şişesinin içerisine musluk suyu doldurulur.Dallardan birinin
kabuğu soyulur.Dallardan birinin öz kısmı çıkarılır.Üçüncüsüne dokunulmaz.Her üç
dalda deney şişesinde ki suya daldırılır.Şişenin ağzı cam macunu ile kapatılır.
Uygulama:Üç gün sonra dallardaki yaprakların pörsüme durumları gözlenir.
Sonuç:Gövdeye ve yapraklara su iletimi odun borularından yani ksilemden
yapılır.Bu nedenle odun borusu alınmış daldaki yapraklar ve gövde de çabuk
pörsüme gösterir.Deneyde üç daldan öz kısmı çıkartılmış olanda kuruma olayı daha
çabuk gerçekleşmiştir.Bu nedenle gövde kısmında daha fazla buruşmalar
gözlemlenmiş ve ayrıca bu yapraklarında çabuk kurumadan diğer daldaki yapraklara
göre yeşilliğini muhafaza ettiği görülmüştür.
Deneyin Adı: Şişme Olayının Gözlenmesi
Süre: 1 ders saati
Malzemeler: Kuruyarak açılmış çam kozalağı, Beher, Musluk suyu
Yapılışı:Kuruyarak açılmış çam kozalağı su dolu bir beher içine bırakılır.Bir
müddet sonra su alarak şişmeye başlar.Pulların şişme sonucu kapandığı gözlenir.
Sonuç:Kozalak pullarının dış yüzeyleri iç yüzeylerine göre daha fazla su emer.Bu
durum pullarda anizotrop şişmeye neden olur ve pullar kapanır.
Deneyin Adı: Terleme ile Su Kaybının Belirlenmesi
Süre: 1 hafta
Malzemeler: Köklü saksı bitkisi, Cam şişe, Cam macunu, Musluk suyu, Cam kalemi
Düzenek: Bitki saksıdan toprağı ile birlikte çıkarılır ve musluk altında kökleri
zedelenmeden yıkanır.Cam şişe içerisine su doldurulur ve bitki kökleri su içinde
kalacak şekilde şişeye yerleştirilir.Cam şişenin ağzı hava almayacak şekilde cam
macunu ile kapatılır.Cam şişe içerisindeki su seviyesi cam kalemi ile
işaretlenir.Tarih ve saat yazılır.
Sonuç: Köklü bitki stomaları aracılığı ile terleme yapar.Terleme sonucu buhar
halinde kaybedilen su yerine cam şişeden sıvı halde su alınır.Bu olayın devam
etmesi sonucunda cam şişedeki su miktarı terleme hızıyla doğru orantılı olarak
aşağıya iner.Bu olay bize stomaların terleme olayında görev aldıklarını
gösterir.Su seviyesinde 0,5 cm'lik düşme gözlenir.
Deneyin Adı: Stomaların Gaz Alışverişindeki Rolünün
Belirlenmesi
Süre: 1 ders saati
Malzemeler: 50 cm uzunlukta şeffaf plastik, 10mm çaplı hortum, 1 adet delikli
tıpa, 15cm uzunlukta ve 15mm çaplı cam veya şeffaf plastik boru (veya tıpası
çıkarılmış şırınga), Stand ve tutma kolu, Geniş yüzeyli ve uzun saplı bir adet
yaprak, Cam macunu, musluk suyu
Düzenek:15cm uzunlukta ve 15mm çaplı camın bir ucuna delikli tıpa takılır.Yaprak
sapı tıpa deliğinden cam boruya doğru sokulur ve sapın ucundaki boşluk cam
macunu ile doldurulur.Cam boru standın tutma koluna,yaprak altta kalacak şekilde
tutturulur.Cam borunun içi 3/4 oranında musluk suyu ile doldurulur.Şeffaf
plastik boru,cam borunun serbest ucuna geçirilir ve hava almayacak şekilde
yerleştirilir.
Uygulama:Şeffaf plastik borunun serbest ucundan yavaşça hava çekilirse cam boru
içerinde çok sayıda küçük hava kabarcıkları görülür.Bu hava kabarcıkları yaprak
sapından yukarı doğru taşınırlar.
Sonuç:Ortamdaki hava stomalar aracılığı ile yaprak mezofiline alınır.Hava
buradan muhtemelen içleri boş borulardan oluşan ksilem dokusuna geçer.Ksilem
dokusu yaprak sapına kadar uzandığından hava buradan cam borudaki su ortamına
girer.Bu olay bize stomaların gaz alışverişinde bulunduklarını gösterir.Geniş
yüzeyli yaprakta stoma sayısı fazladır.
Deneyin Adı: Fotosentezde CO2'nin Kullanıldığının
Belirlenmesi
Süre: 1 ders saati
Malzemeler: Seyyar lamba, 2 adet 500cc'lik beher, Musluk suyu, Sıvı yağ, Elodea
bitkisi
Düzenek:Beherlere aynı oranda su konur ve içlerine elodea bitkisi
bırakılır.Beherlerden birisinin üzerine sıvıyağ eklenir.Her iki beher kuvvetli
ışık veren bir seyyar lambanın önüne bırakılır.
Uygulama:Bir müddet sonra hangi beherden hava kabarcığı (O2) çıktığı gözlenir.
Sonuç:Yağ tabakasının nedeni dışarıdan CO2 girişini engellemektir.Üzerini yağ
tabakasıyla kapattığımız beherde hava kabarcığı çıkışı olmaz.Nedeni sisteme CO2
girişinin olmamasıdır.Diğer beherde ise sisteme CO2 girişi olduğu için
fotosentez gerçekleşir ve beherden hava kabarcığı (O2)çıkar.
Sonuç olarak üstü açık olan beherde bitki CO2 alıp O2 verir ve bu nedenle
bitkinin yaprakları arasından hava kabarcıklarının çıktığı gözlemlenir.Üzeri
sıvı yağ ile kapatılmış olan beherde ise herhangi bir hava kabarcığı çıkışı
gözlenmez.Bunun nedeni bitkinin yaşama ortamı içerisinde CO2'nin bulunmaması ve
bunun doğal sonucu olarak fotosentezin gerçekleşmemesi ve O2 çıkışının olmaması
gözlemlenir.
Deneyin Adı: Yapraktan Klorofil ve Karotenoid
Ayrıştırılması
Süre: Bir ders saati
Malzemeler: Yeşil yapraklar, Alkol, Havan, Filtre kağıdı, Cam tüp, Benzol
Düzenek:Yeşil yapraklar havan içinde alkolle iyice ezilir.Bir miktar daha alkol
ilave edilerek ezik yaprak karışımı filtre kağıdından süzülür.Elde edilen yeşil
renkli süzüntüden bir mikta alınır ve tüp içerisine konur.Üzerine benzol ilave
edilerek çalkalanır.Son olarak tüpe biraz su ilave edilir.
Uygulama:Su ilavesiyle ağırlaşan alkol ve dolayısıyla alkolle beraber eriyen
karotenoidler dibe çöker.Benzolde eriyen klorofil-a ve klorofil-b üstte
kalır.Başlangıçta süzülerek elde edilen ham klorofil kuvvetli ışığa tutulursa
yeşil renkli sıvının kırmızı görüldüğü fark edilir.
Sonuç:Benzolde eriyen klorofil-a ve klorofil-b ile alkol ve su karışımında
bulunan karotenoidler pigment olarak bilinirler.Bunlar fotosentez için gerekli
olan ışığı absorbe ederler.Ham klorofil süzüntüsünün kuvvetli ışıkta kırmızı
renge dönüştüğü görülür.Nedeni klorofilin flourans özelliğinden
kaynaklanmaktadır.
Deneyin Adı: Fotosentezde Işık Kullanımının
Belirlenmesi
Süre: Bir Hafta
Malzemeler: Karanlık ortam kutusu, İki adet beher ya da beher yerine geçecek
1000cc'lik kap, Musluk Suyu, Clodophora bitkisi (ipliksi alg)
Düzenek:İki beher musluk suyu ile doldurulur.Clodophora bitkisi iki eşit parçaya
ayrılır ve herbiri beherlerin içindeki suya bırakılır.Beherlerden biri karanlık
ortam kutusu içine diğeride güneş alabilecek bir yere bırakılır.
Uygulama:Bir hafta sonra karanlık ortam içindeki beher çıkarılır.Clodophora
bitkisinin durumu açıkta bıraktığımız örnekle karşılaştırılır.
Sonuç:Aydınlık ortamdaki Clodophora bitkisi ışığı kullanarak fotosentez
yapar.Fotosentez sonucu oksijen üretir.Bu oksijen bitkinin ipliksi yapısında
kabarcıklar halinde tutulduğundan bitki su üstünde yüzer.Oysa ki karanlıkta ki
bitki fotosentez yapamaz ve bunun sonucunda oksijen üretemez.oksijen üretemeyen
bitki oksijenin kaldırma gücünden faydalanamaz ve beherin dibine çöker.
