Eğitici Oyunlar
SINIFTA VE BAHÇEDE OYNATILACAK EĞİTİCİ OYUNLAR
NE SESİ?
“Ne sesi?” oyunu için masalara geçilip, sandalyelere oturulur. Çocuklar gözlerini, masaya yatarak kapatırlar. Bu sırada, onlara çeşitli sesler dinletilir. (Anahtar sesi, alkış, tef, kapı açma vb.) Bu seslerin neye ait olduğunu tahmin etmeleri istenir. Sesler hızlı yavaş, ince–kalın vb. şekillerde çıkarılarak, oyun zenginleştirilir.
BÜYÜ-KÜÇÜL
Öğretmen “büyü büyü büyü” dedikçe çocuklar bedenleriyle büyürler, “küçül küçül
küçül” dedikçe bedenleriyle en küçük hali alırlar.
MEKTUP VAR
Çocuklar halka olurlar ya da dağınık biçimde yerleşirler. Bir ebe seçilir. Ebe, elindeki zarfla halka dışında dönerek**“mektup var, mektup var “**diye bağırır. Zarfı bir arkadaşının arkasına bırakır. Arkasına zarf bırakılan çocuk, “postacı, zarfını düşürdün!” der ve yağ satarım oyunundaki gibi kovalamaca başlar.
ŞAPKA
Çocuklar halka olurlar. Bir şapka müzik eşliğinde kafadan kafaya dolaşır. Müzik durduğunda şapka kimdeyse bir şarkı söyler.
AYNA OYUNU
Bir çocuk "ayna" olur. Başka bir çocuk da karşısına geçer, ayna olan çocuğun yaptığı devinimleri öykünerek aynısını yapar. Güldürücü devinimler çocukların daha çok hoşuna gider. Nasıl devinimler yapılacağı konusunda çocuk özgür bırakılmalıdır. İstenirse, bir çocuk ayna olduğunda, tüm çocuklar karşısına geçip onun devinimlerini öykünmeyle yaparlar.
GÜLME OYUNU
Çocuklar halka olurlar, bir ebe seçilir. Ebe eline bir top alır, topu havaya atar. Top yere düşünceye kadar bütün çocuklar gülerler. Top yere düşünce bütün çocuklar susarlar. Top havadayken gülmeyen, yada top yere düşünce susmayan çocuk, oyun dışı kalır. Bu oyunda topu yukarı atacak çocuk bulunamazsa, ebenin görevini öğretmen üstlenir.
ALİ KUTUDA
Bütün çocuklar sıra aralarındaki boşluklarda ayakta dururlar. Öğretmen ; "Ali kutuda." dediği zaman herkes çömelik vaziyet alır. "Ali kutudan çıktı." deyince herkes ayağa kalkar. Öğretmen bu tempo ile giderken bazı komutlarda değişiklik yapar. Bu değişiklikte yanlış yapanlar yerlerine otururlar. En sona kalan sınıfın birincisi olur.
EŞYA VE YER
Bütün çocuklar sıralarında otururlar. Öğretmen bunlardan 6-8 tanesini çağırarak yazı tahtasının önünde yüzleri arkadaşlarına dönük olarak tutar ve hepsine bir isim verir. ( Örneğin ; Renkler, Kuş isimleri, Şehir ismi veya oyuncak isimleri gibi ) Bundan sonra oturanlar sıralarının üzerine başlarını koyarak gözlerini kaparlar. Öğretmen tahtadakilerin yerlerini değiştirir. Bundan sonra herkes bakar, bir kaç gönüllü istenir. Bu gönüllüler arkadaşlarının yer ve isimlerine göre onları tekrar dizerler.
KİM SAKLADI
Bütün öğrenciler yerlerinde otururlar. Bir öğrenci kara tahtanın önüne getirilir. Diğerlerine arkası dönüktür ve gözlerini kapatır. Diğer bir çocuğu sınıfta bir yere saklar veya dışarı çıkarırlar. Öbür çocuklar da yerlerini değiştirerek karışık otururlar. Bundan sonra tahtada bekleyen öğrenciye "Kim saklandı ?" derler. Gözlerini yuman çocuk arkasını dönerek kimin dışarıya çıktığını veya saklandığını bulmaya çalışır. Bulamazsa ebe değiştirilir ve böylece oyun devam eder.
FASULYE TORBASINI BULMA
Çocuklar elleri arkada olmak üzere omuz omuza bir daire yapar. Bir çocuk ortadadır. Birisine bir fasulye torbası verilir. Dairedeki öğrenciler bunu elden ele verirler. Ortadaki öğrenci fasulye torbasının nerede ( kimde ) olduğunu bulmaya çalışır. Eğer tahmini çok uzun sürerse başka bir oyuncu ile değiştirilir.
TAVŞAN KOŞ OYUNU
Çocuklar, tavşanlar ve tilkiler olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Tavşan grubunun başına bir "Anne Tavşan"seçilir. Tilkilerin kenarda bir evi olur ve bu civarda tilkiler saklanır. Anne tavşan çocuklarını geziye çıkarır ve tilkilerin evine doğru ilerler. Anne tavşan tilkilerin evine iyice yaklaştığı ve onların farkına vardığı zaman ; "Koş Tavşan, Koş ! " diye bağırır. Tavşanlar da evlerine doğru koşmaya başlarlar. Yakalananlar tilki olur. Oyun bir kaç defa böyle devam eder.
OYUNCAK OYUNU
Bütün çocuklar bir halka
üzerinde sıralanırlar. Birisi ortadadır. Bütün öğrencilere birden altıya kadar
numaralar verilir. Sonra öğretmen numaralara isimler verir.
Örneğin ; 1. ler Bebekler,
2. ler Trenler,
3. ler Toplar,
4. ler Tahta askerler,
5. ler Uçaklar,
6. lar Taksiler.
Bundan sonra ortadaki oyuncu, "Trenler" diye bağırır. Tren olan ikiler, geriye
doğru bir adım atarak halka etrafında koşarlar ve tekrar yerlerine gelirler.
Yerine ilk gelen öğrenci elini yukarıya kaldırır ve ortadaki ile yer
değiştirerek, ikinci oyunu o başlatır.
BENİMLE GEL OYUNU
Bütün öğrenciler bir halka üzerinde yüzleri içe dönük olarak dururlar. Bir kişi dairenin dışındadır. Dışarıdaki oyuncu halkanın etrafında koşmaya başlayınca oyun başlar. Koşan oyuncu bir arkadaşının sırtına hafifçe dokunarak " Benimle gel." der. Dairenin etrafında bir kere koşu, arkadaşının yerini almaya çalışır. Vurulan oyuncu, arkadaşı kendi yerine gelinceye kadar dokunmaya çalışır. Bunda başarısız olursa ebe olur ve başka birisini koşturur. Eğer arkadaşına yerine gelmeden önce dokunursa kendi yine yerine geçer. Arkadaşı ikinci defa ebe olur.
MENDİL DÜŞÜRME OYUNU
Bütün öğrenciler el ele
tutuşur, yüzleri merkeze dönük olarak halka bir yaparlar.
Elinde mendil olan bir oyuncu, halka etrafında koşmaya başlar.
Mendili bir arkadaşının arkasına bırakır, koşusuna devam eder.
Yakalanmadan arkadaşının yerini almaya çalışır.
Arkasına mendil konulan öğrenci, mendilin farkına vardığı anda onu alır ve
ebenin arkasından kovalar.
Eğer kendi yerine kadar arkadaşına dokunamazsa ebe olur.
Oyunu tekrarlarlar.
Eğer arkadaşına dokunmaya muvaffak olursa kendi yerini alır, arkadaşı ikinci kez
ebeliğe devam eder.
YUVARLANAN TOPTAN KAÇ OYUNU
Oyuncular bir halka
yaparlar.
Ayrılan bir tanesi merkezde durur.
Halkadaki çocuklar bir voleybol topunu ortadaki çocuğa doğru yuvarlayarak onu
vurmaya çalışırlar.
Vuran oyuncu ile vurulan oyuncu yer değiştirerek oyuna devam edilir.
ŞEF DER Kİ
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Çocuklar dirseklerini masaya dayar, ellerini yukarı
kaldırıp bekler. Öğretmen (şef) oyuna başlar:
2. Şef derki; parmaklar aşağı. (Parmaklar masaya
bakar.)
3. Şef der ki; parmaklar yukarı. (Parmaklar yukarı
kaldırılır.)
4. Şef der ki; parmaklar sallansın. (Parmaklar
yukarıdaysa yukarıda, aşağıdaysa aşağıda sallanır.)
5. Şef der ki; dedikten sonra oyunu yöneten sesini
çıkarmaz, hiçbir hareket yapmazsa çocuklar da eski durumda kalırlar.
6. Öğretmen; çocukları yanıltmak
için söylediğinden başka bir hareket yapabilir. Bu sırada öğrenciler, öğretmenin
dediğini yapmalı fakat yaptığını yapmamalıdır.
TÜNEL TOPU
Araç – Gereç: Top
Uygulama:
1. Öğrenciler birbiri arkasında sıralanır, bacaklarını açar beklerler.
2. En önde duran öğrencinin eline top verilir.
3. Öğretmenin işareti ile elinde topu tutan öğrenci; eğilerek topu, arkada
bekleyen öğrenci arkadaşına verir.
4. O da arkasındakine verir.
5. Top en arkadaki öğrenciye geldiğinde topla koşarak en öne gelir.
6. Oyun, her öğrencinin sıranın önüne gelip topu bir kez atmasına ile son bulur.
AYAKLARINI ISLATMA
Araç – Gereç: İp
Uygulama:
1. Oyun alanına birbirine paralel olmayan ve gittikçe daralan iki çizgi çizilir.
(Çizgi yerine çamaşır ipi olsa oyun daha çekici olur.)
2. Çizginin dar uçlarının açıklığı 30-40 cm, geniş uçlarının açıklığı 60-70 cm
olmalıdır.
3. Bu iki çizgi arası bir dere olarak adlandırılır.
4. Öğrenciler bir taraftan hız alarak bu dereden atlamaya çalışırlar.
5. Atlarken dereye düşen ayaklarını ıslatmış olur.
6. Birkaç atlama sırasında ayaklarını ıslatmayan öğrenci başarılı olmuş olur.
7. Öğrenciler derenin geniş yada dar yerinden atlamakla serbesttirler.
ARI – AVCI – SERÇE OYUNU
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler tutuşarak bir halka yaparlar.
2. Bu halkanın dışında üç oyuncu eşit aralıklarla yerini alır.
3. Bunlar sıra ile arı, avcı, serçe olurlar.
4. Öğretemenin işaretiyle oyun başlayınca arı, avcıyı sokmak için; avcı, serçeyi
vurmak için; serçe de, arıyı yemek için halkanın dışında kovalamaya başlar.
5. Yakalanan öğrenci, oyunu bitirmiş sayılır. Oyuna yeniden başlanır.
KIRKAYAK
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler birbiri arkasına dizilir, kollarıyla öndeki arkadaşının
bellerinden sıkıca tutarlar.
2. En önde olan kırkayağın başı, en sondaki de kuyruğu olur.
3. Öğretmen işaret verdiği zaman; kırkayağın başı, kuyruğu yakalamaya çalışır.
4. Kuyruk olan sondaki öğrenci de arkadaşlarından kopmadan sağa sola kaçar.
5. Kırkayağın başındaki öğrenci, Kuyruğa dokunabilirse oyunu kazanır.
6. Dizi koparsa kırkayak ölür ve oyuna yeniden başlanır.
CANLI TOP
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Çocuklar arasından bir ‘top’ seçilir.
2. Top seçilen öğrenci çömelir, ellerini dizinin üzerine koyar.
3. Diğer bir öğrenci de onun yanına gelir ve bir elini başının üstüne koyar.
4. ‘Topum sıçra’ dediği zaman, öğrenci ayak uçlarından hız alarak ufak ufak
sıçramalar yapar.
5. Topla oynamak isteyen ise; elini yukarı aşağı indirir kaldırır, topla oynama
taklidi yapar.
6. Belli bir süreden sonra yer değiştirilir, yeniden oynamaya başlanır.
SAHİLE - HAVUZA
Araç – Gereç: Tebeşir
Uygulama:
1. Oyun alanına büyük bir daire çizilir.
2. Öğrenciler geniş aralıklarla bu dairenin dışında sıralanır. Yüzleri daireye
dönüktür.
3. Öğretmen önce; ‘Çocuklar ortada bir havuz var. Ben ‘havuza’ dersem, herkes
havuzun içine ayak üstü atlayacak; daha sonra ’sahile’ dediğim zaman, çizgiye
basmadan sahile sıçrayacaksınız yani çizgi dışına çıkacaksınız. Geç kalan,
atlarken havuza düşen oyunda başarısız sayılacak .’ der.
4. Bir kaç deneme yapıldıktan sonra oyunun biraz daha zor bölümüne geçilir.
5. Öğretmen yanıltmak için, ‘Sahildeyken sahile, havuzdayken havuza’ der,
öğrencileri şaşırtır.
6. Şaşıran olursa oyundan çıkarılır.
AYAK YERE BASMAZ
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler arasında bir ebe seçilir.
2. Diğer öğrenciler, belirlenmiş bir alan içine dağılırlar.
3. Ebe ayağı yere basanları kovalamaya başlar.
4. Diğer öğrenciler de; kendini kurtarmak ve yakalanmamak için ayaklarını yerden
kesmeye çalışırlar. (Bir yere oturup ayakları yukarı kaldırabilir yada isterse
bir taşın üzerine çıkabilir.)
MEKTUP VAR
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Bütün öğrenciler bir doğru üzerinde dizilir ve hepsine birer ‘şehir’ adı
verilir. Ayaklarının etrafına da birer daire çizilir.
2. Öğrencilerin dizildiği çizginin orta hattında ve 15 – 20 m uzaklıkta da bir
kale yapılır.
3. Öğrencilerin 5-6 m önünde ebe durur.
4. Bütün öğrencilere ‘Size bir mektup vaaaar!’ diye bağırır.
5. Öğrenciler de hep bir ağızdan ‘Neredeeen!’ diye bağırırlar.
6. Ebe ; ‘Trabzon’dan’ diye bağırırsa evvelce Trabzon adını alan öğrenci
yerinden fırlar ve ebeyi tutmaya çalışır.
7. Ebe de tutulmamak için kaleye kaçar. Kaleye gelmeden yakalanırsa ebeliği
devam eder. Yakalanmazsa adı söylenen ebe olur.
SÖYLENTİ
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler daire şeklinde otururlar.
2. Baştaki öğrenci bir kelimeyi yada cümleyi yanındakine fısıldar.
3. Bu öğrenci de diğerine fısıldar.
4. Son öğrenci kendisine söyleneni sesli olarak söyler.
BOYNUZLAR HAVAYA
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğretmen, boynuzlu bir hayvanın boynuzunu (keçinin boynuzu) dediği zaman
öğrenciler ellerini yukarı kaldırır.
2. Boynuzu olmayan bir hayvanın boynuzu denirse (tavşanın boynuzu) ellerini
kaldırmayacaklar.
3. Yanıltmak için boynuzu olmayan bir hayvan söylenirken el kaldırılabilir.
UÇTU UÇTU
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğretmen, ‘Uçtu uçtu’ dedikten sonra uçan bir hayvanın adını söylerse
öğrenciler kollarını kanat çırpar gibi yanlarda açıp kapayacaklar.
2. Söylenilen hayvan uçmuyorsa herkes olduğu gibi kalacak, hiç hareket
etmeyecek.
KEDİ İLE FARE
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler el ele tutuşup bir halka olur, yüzleri halkanın ortasına dönüktür.
2. Bir öğrenci seçilir, bu ‘kedi’dir. Halkanın dışında yer alır.
3. Başka bir öğrenci de fare olur. Halkanın içinde yer alır.
4. Kedi, ‘Ben kediyim.’ diye seslenir.
5. Fare de ‘Ben fareyim.’ diye cevap verir.
6. Kedi, ‘Seni yakalayacağım.’ deyince fare de ‘Yakalayamazsın.’ cevabını verir.
7. Kedi halkanın içindeki fareyi yakalamak isterken halkadaki öğrenciler
–bozulmadan- buna engel olmak isterler.
8. Diğer yönden farenin kaçışı için ona yol verirler.
9. Fare yakalanınca oyuna yeniden başlanır.
ŞEFİN YAPTIĞINI YAP
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler birbiri arkasında sıralanır. En önde bulunan grubun şefidir.
2. Şef hangi hareketi yaparsa arkasında bulunanlar da aynı hareketi yapar.
3. Hareketleri yapamayan, beceremeyen öğrenciler sıranın en arkasına geçer.
4. Öğretmenin işaretiyle şef değişir, arkasındaki şef olur.
BÜLBÜL KAFESTE
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler el ele tutuşarak halka oluştururlar.
2. Ortasında 3-4 çocuk bülbül olur ve ‘cik cil’ diye dolaşmaya başlarlar.
3. Halkadaki öğrenciler hep beraber: ‘Bülbül kafeste, bülbül kafeste’ diye şarkı
söylerler.
4. Bülbüllerin dışarı kaçmalarına engel olmak isterler.
5. Kafesten kaçamayan bülbül kalmışsa; halkadaki öğrenciler: ‘Öt bülbülüm öt’
derler.
6. Bülbüller de ‘Cik cik’ diye öterler.
7. Halkadaki öğrenciler de ‘Güzel öttünüz, gelin aramıza karışın derler.’ ve
oyuna yeniden başlarlar.
ÖT KUŞUM ÖT
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Öğrenciler arsından bir ebe seçilir, gözü bağlanır.
2. Öğrencilerden birisi, ebenin karşısına geçer.
3. Öğretmen, ebeye: ‘Bir arkadaşın karşında duruyor, ellerinle dokunarak onu
tanı bakalım.’ der.
4. Ebe arkadaşının önce ‘kız mı, erkek mi?’ olduğunu saçlarından, giysilerinden
bulmaya çalışır.
5. Tanıyamazsa : ‘Öt kuşum öt.’ der, o da ‘Cik cik’ diye öter.
6. Ebe arkadaşını tanıyabilirse başarılı sayılır.
Oyunun Adı: Çin – Çan (İp Oyunu)
Araç – Gereç: İp, lastik
Uygulama:
1. İpin iki ucu birbirine bağlanır. İpin uzun olması gerekir.
2. İki kişi ayakların ipi gergin olacak şekilde yerleştirirler.
3. Bir kişi oradan atlar.
4. Atlarsa ip tekrar yükseltilir. Değerse ipi o tutar, diğerleri atlarlar.
KOVALAMACA
Araç – Gereç: -
Uygulama:
1. Bir kişi ebe olur.
2. Ebe, diğer öğrencileri yakalamaya çalışır.
3. Ebe, öğrencilere yaklaşırken ‘kemik’ derlerse onlara dokunamaz.
4. Kemik diyemeden öğrenciye dokunursa ebelik ona geçer.
MENDİL KAPMACA OYUNU
Araç – Gereç: Mendil, düdük
Uygulama:
1. İki grup oluşturulur.
2. Her gruptan bir kişi ortada durur ve ellerinde mendil vardır.
3. Düdük çalınarak oyun başlatılır.
4. Her gruptan 1, kişi koşarak ortada duran kendi arkadaşlarının elindeki
mendili alarak geriye döner ve 2. sıradaki arkadaşına verir.
5. O da mendili alarak süratle ortadaki kendi oyuncusuna teslim eder ve geri
döner.
6. 3. öğrenci de 1. öğrenci gibi yapar. Bu şekilde devam eder.
7. Önce bitiren oyunu kazanır.
ÖĞRETİMDE TAVSİYELER
1- Açıklamaları kısa ve basit yapınız.
2- Hareketi mümkün olduğu kadar çabuk başlatınız.
3- Çocukları cesaretlendirmek için teşvik edici olunuz.
4- Değişik çocukları seçerek onları kendilerine güvenir
yapınız.
5- Sınıf kalabalık ise 2 veya 3 gruba ayırarak, birden
fazla oyun gösteriniz.
6- Düdük sesiyle bütün öğrencilerin durup, sesi
dinlemesini sağlayınız.
7- Bir oyunda başarı sağlamıyorsanız durdurup başkasına
geçiniz.
8- Bilinen oyunları
tekrarlayınız.
FAALİYETLER
A- Daire Oyunları :
1- KEDİ VE FARE :
Öğrenciler bir veya iki halka üzerinde sıralanır. Yüzleri içe dönüktür. Bir
oyuncu kedi olarak seçilir. Bu dairenin dışında kalır. Diğeri ise fare olarak
dairenin ortasındadır. Kedi ; "Ben kediyim" diye seslenir.
Fare : "Ben de fareyim" der.
Kedi : "Seni yakalayacağım."
Fare : "Yakalayamazsın."
Oyun bundan sonra başlar. Kedi diğer oyuncuların engellemelerine rağmen fareyi
yakalamak ister. Fare yakalanmamak için kaçar. Dairedeki çocuklar farenin
kaçmasını sağlamak için ona yol verirler. Fare yakalanınca oyuna yeniden
başlanır.
2- OYUNCAK OYUNU :
Bütün çocuklar bir halka üzerinde sıralanırlar. Birisi ortadadır. Bütün
öğrencilere birden altıya kadar numaralar verilir. Sonra öğretmen numaralara
isimler verir.
Örneğin ; 1. ler Bebekler,
2. ler Trenler,
3. ler Toplar,
4. ler Tahta askerler,
5. ler Uçaklar,
6. lar Taksiler.
Bundan sonra ortadaki oyuncu, "Trenler" diye bağırır. Tren olan ikiler, geriye
doğru bir adım atarak halka etrafında koşarlar ve tekrar yerlerine gelirler.
Yerine ilk gelen öğrenci elini yukarıya kaldırır ve ortadaki ile yer
değiştirerek, ikinci oyunu o başlatır.
3- BENİMLE GEL :
Bütün öğrenciler bir halka üzerinde yüzleri içe dönük olarak dururlar. Bir kişi
dairenin dışındadır. Dışarıdaki oyuncu halkanın etrafında koşmaya başlayınca
oyun başlar. Koşan oyuncu bir arkadaşının sırtına hafifçe dokunarak " Benimle
gel." der. Dairenin etrafında bir kere koşu, arkadaşının yerini almaya çalışır.
Vurulan oyuncu, arkadaşı kendi yerine gelinceye kadar dokunmaya çalışır. Bunda
başarısız olursa ebe olur ve başka birisini koşturur. Eğer arkadaşına yerine
gelmeden önce dokunursa kendi yine yerine geçer. Arkadaşı ikinci defa ebe olur.
4- MENDİL DÜŞÜRME :
Bütün öğrenciler el ele tutuşur, yüzleri merkeze dönük olarak halka bir
yaparlar. Elinde mendil olan bir oyuncu, halka etrafında koşmaya başlar. Mendili
bir arkadaşının arkasına bırakır, koşusuna devam eder. Yakalanmadan arkadaşının
yerini almaya çalışır. Arkasına mendil konulan öğrenci, mendilin farkına vardığı
anda onu alır ve ebenin arkasından kovalar. Eğer kendi yerine kadar arkadaşına
dokunamazsa ebe olur. Oyunu tekrarlarlar. Eğer arkadaşına dokunmaya muvaffak
olursa kendi yerini alır, arkadaşı ikinci kez ebeliğe devam eder.
5- GÜNAYDIN ( BENİMLE GELME ) :
Öğrenciler bir halka üzerinde, yüzleri merkeze dönük olarak durur. Bir ebe
halkanın dışındadır. Halkanın etrafında koşarken hafifçe bir arkadaşına
dokunarak, "Benimle gelme." der. İki oyuncu ters istikamette koşarlar.
Karşılaştıkları zaman birbirlerini eğilerek selamlarlar ve "Günaydın" derler ve
boş kalan yeri kapmak için koşularına devam ederler. Boş yeri kapamayan öğrenci
ebe olur ve oyunu tekrarlar.
6- OYUNCAK KORUYUCUSU :
Öğrenciler yüzleri merkeze dönük olarak bir halka oluştururlar. Dairenin
merkezine bir oyuncak veya bir eşya konur. Bir çocuk bunun muhafızıdır. Bu
öğrenci, elindeki topu halkada bir arkadaşına atar. Halkadakiler topla oyuncağı
devirmek isterler. Bunu kim devirirse o muhafız ile yerini değiştirir, böylece
oyun devam
eder.
7- TOP ATMA :
Öğrenciler yüzleri ortaya dönük, bir halka üzerinde yer alırlar. Ortada, elinde
voleybol topu ile bir çocuk bulunur. Oyun başlayınca ortada bulunan oyuncu halka
üzerindekilere topu iki elle, tek elle veya voleyboldaki gibi vuruşlara yaparak
atar. Yandaki oyuncular da aynı şekilde topu oradaki oyuncuya atmaya çalışırlar.
Öğretmen bir süre sonra ortadaki oyuncuyu değiştirir.
8- BAHÇEDEKİ MİDİLLİ :
Çocuklar el ele tutarak, bir halka yaparlar. Yüzler ortaya dönüktür. Midilli
olan çocuk ortadadır.
Dairedeki çocuklar ; " Midilli, sen bahçemize nasıl girdin ?"
Midilli ; " İçeriye atladım."
Dairedeki çocuklar ; "Nasıl çıkacaksın ?"
Midilli ; " İşte böyle."
Dedikten sonra Midilli, halkadakilerin kolları altından çeşitli denemeler
yaparak halka dışına çıkamaya çalışır. Midilli dışarı çıkar çıkmaz, halka
üzerindeki oyunculardan 3,4 tanesi koşucu olurlar ve Midilli’yi yakalamaya
çalışırlar. Midilliyi ilk yakalayan bir sonraki oyun için Midilli olur.
9- YUVARLANAN TOPTAN KAÇ :
Oyuncular bir halka yaparlar. Ayrılan bir tanesi merkezde durur. Halkadaki
çocuklar bir voleybol topunu ortadaki çocuğa doğru yuvarlayarak onu vurmaya
çalışırlar. Vuran oyuncu ile vurulan oyuncu yer değiştirerek oyuna devam edilir.
B- Çizgide Oynanan Oyunlar :
1- ESİR ALMA VE VERME :
Oyuncular karşılıklı iki sıra olur. Aralarında 7-8 metre mesafe vardır. Her sıra
sağdan numara sayar. A sıranın bir numarası karşıya gider. O sıranın önünden
geçerken bir kişinin herhangi bir yerine dokunur ve yakalanmadan kendi sırasına
doğru kaçar. Kendisine dokunulan oyuncu bunu öbür sıranın hizasına kadar
kovalamaya başlar. Eğer oyuncuyu yakalarsa, yakalanan oyuncu B sırasına esir
olarak gider, o sıranın en sonuna eklenir. Dokunulmadan kaçarsa B sırasındaki
kovalayan oyuncu esir olur ve A sırasının en sonuna eklenir. Belli bir süre
sonra hangi sıra daha fazla ise o taraf oyunu kazanır.
2- TAVŞAN KOŞ :
Çocuklar, tavşanlar ve tilkiler olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Tavşan
grubunun başına bir "Anne Tavşan" seçilir. Tilkilerin kenarda bir evi olur ve bu
civarda tilkiler saklanır. Anne tavşan çocuklarını geziye çıkarır ve tilkilerin
evine doğru ilerler. Anne tavşan tilkilerin evine iyice yaklaştığı ve onların
farkına vardığı zaman ; "Koş Tavşan, Koş ! " diye bağırır. Tavşanlar da evlerine
doğru koşmaya başlarlar. Yakalananlar tilki olur. Oyun bir kaç defa böyle devam
eder.
3- HENDEK ATLAMA :
Birbirine paralel olmayan iki çizgi çizilir. Bir ucun açıklığı 50 cm, diğerinin
ise 2 metre kadardır. Öğrenciler tek sıralı derin kolda dizilir. Çocuklar önce
dar yerden atlamaya başlarlar. Atlayanlar sona kadar devam ederler.
Atlayamayanlar yeniden kendilerini denerler.
4- İTFAİYECİ :
Birbirlerinden 15 metre uzaklıkta paralel iki çizgi çizilir. Bütün öğrenciler
çizginin biri üzerinde, yüzleri diğer çizgiye dönük olmak üzere yer alırlar.
Karşı çizginin biraz gerisinde "İtfaiyeci" bulunur. Öğrencilerin hepsine 1′den
4′e kadar numara verilmiştir. Örneğin İtfaiyeci ; "Yangın ! Yangın ! 1 numaralı
istasyon " diye bağırır. Bir numaralar karşı çizgiye kadar koşup geri dönerler.
Diğer gruplar da bu şekilde çağırılır. Bazen itfaiyeci ; " 1 numaralı istasyon "
diye bağırır. Bir numaralar karşı çizgiye kadar koşup geri dönerler. Diğer
gruplar da bu şekilde çağırılır. Bazen itfaiyeci ; " Yangın ! Yangın ! Alarm var
!" diye bağırır. O zaman bütün öğrenciler karşıya kadar koşup geriye dönerler.
5- HAYVANAT BAHÇESİ :
Bütün öğrenciler eşit olarak iki gruba ayrılırlar. Aralarında 4-5 metre mesafe
olacak şekilde karşılıklı iki paralel çizginin üzerinde, yüzleri birbirlerine
dönük olarak dizilirler. Bir grup kendilerine ( kendi aralarında seçerek ) bir
hayvan ismi alır. Diğer gruba doğru yaklaşırlar. İki -üç adım kala ismini
aldıkları hayvanın taklidini yapmaya başlarlar. Karşı taraftan herhangi bir
oyuncu bunun hangi hayvan olduğunu tahmin ederse, hayvan ismi alan grup kendi
çizgilerini geçinceye kadar kaçar, hayvanın ismini bilen grup kovalar.
Yakalananlar, yakalayan gruba geçer. Oyun sıra ile devam ettirilir.
6- KÖPEKLER VE TOP :
Bütün çocuklar gruplaşır, birer köpek ismi alırlar. Örneğin ; Finolar,
Buldoklar, Çobanlar, Av köpekleri vb. hepsi bir çizgi üzerinde sıralanarak tek
sıralı safta toplanırlar. Bir çocuk bir voleybol topu alır, bir grup köpeğin
ismini çağırarak topu ileriye doğru yuvarlar. O ismi alan köpekler , topun
arkasından tutmak için koşarlar. Kim önce topu yakalarsa, o atıcı olur ve oyun
böylece devam eder.
7- TOP OYUNU :
Çocuklar, sayısı kadar gruba ayrılırlar. Her gruba bir top verilir. ( şimdi bir
grubun nasıl oynayacağını izleyelim ) Her grupta 7 kişi olduğunu kabul edelim. 6
kişi bir çizgi üzerine dizilir ve 7 numaralı öğrenci bunların 4-5 adım
ilerisinde onlarla yüz yüze gelecek şekilde yerini alır. 7 numaralı oyuncuda top
vardır. Bu topu sırasıyla 1,2,3,4 diye sayarak en baştaki oyuncuya atar. O da
tekrar 7 numaralı oyuncuya atar. Bu atıp tutma sırasında topu oyuncu tutamazsa
en arkaya geçer, sıradaki oyuncu onun yerine geçer.
Not : Bu mesafe yakın görülürse uzatılabilir.
8- SENİ TUTABİLİR MİYİM ? :
Bir öğrenci lider olur ve çizginin üzerinde durur. Diğerleri sarı, kırmızı,
siyah, beyaz renklerini alırlar. Renk ismi alanlar liderden 4-5 metre mesafede
dağınık olarak dururlar. Çocuklar seslenir ; "Ali seni tutabilir miyiz ?" Lider
;"Eğer beyazsanız ?" der. Beyazlar Ali’yi ( Yani lideri ) tutmak için koşarlar.
Hangisi önce Ali’ye dokunursa o lider olur ve oyuna böylece devam edilir.
9- HOPLA MİDİLLİ :
Bütün çocuklar bir çizgi üzerinde sıralanır. İçlerinden birisi Midilli olur.
Midilli iki ayağı ile hoplaya hoplaya bir kaç adım ileri giderken, diğerleri de
onu taklit ederek takip ederler. Birden bire Midilli "Dur" der ve gerideki
çizgiye kadar arkadaşlarını kovalayarak onları vurmaya çalışır. Yakalananlar,
Midilli’nin yardımcısı olur ve bir dahaki seferde onlarda arkadaşlarını vurmaya
çalışır. En son kalan oyuncu bir dahaki oyun için Midilli olur.
10- BAHÇE YARIŞI :
Başta bir lider olmak üzere bütün oyuncular bir çizgi üzerinde toplanırlar.
Liderde bir top vardır. Diğer çocuklar gruba yaklaştırılıp 3-4 sebze ismi
verilir. ( Biber, lahana, domates, havuç ) Lider topu sahaya doğru yuvarlarken
ismi konmuş sebzelerden birini çağırır. Bu isimdeki sebzeler topu yakalamak
üzere koşarlar. Kim önce topu yakalarsa liderle yer değiştirir. Diğerleri ilk
yerlerine gelir, lider yeniden oyunu tekrarlatır.
C- Alan Oyunları :
1- AĞAÇLARDAKİ SİNCAPLAR :
Bütün çocuklar 7-8 kişilik gruplara ayrılırlar. Her grup el ele tutarak bir
daire yapar. Bir kişi ortada bulunur. Birisi de ebe olarak dışarıdadır. Daireyi
oluşturan çocuklar bir ağacı temsil eder. Dairenin ortasındaki öğrenciler
sincaplardır. Ebe olan öğrenci de sincaptır. Öğretmenin düdüğü ile sincaplar,
kendi dairesinden çıkar ve başka daireye giderler. Bu sırada ebe olan sincap da
kendisine bir ağaç bulur. Dışarıda kalan ebe sincap olur. ( Öğretmen bütün
çocuklara sincap olma olanağı vermelidir.)
2- ÇÖMELİK EL SENDE :
Öğrenciler bahçeye dağılırlar. Bir kişi ebe olur. Öğretmen düdük çalınca ebe
hariç diğer çocuklar leylek gibi tek ayakları üzerinde dururlar. Ebe dokunmak
üzere leyleklere yaklaşır. Leylekler bir ayakla sekerek kaçarlar. Kime dokunursa
o çömelir. En son kalan leylek, ebe olur.
3- ÜÇ AYI :
Oyunculardan biri çocuk ayı, diğeri anne ayı, öteki baba ayı olur. Bahçenin bir
köşesine gider, sırtlarını arkadaşlarına dönerler. Diğerleri bahçenin başka bir
ucundan başlayarak ayılara yaklaşırlar. İçlerinden bir sorar ;
- Evde kim var ?
- Çocuk ayı.
Başka biri sorar ;
- Evde kim var ?
- Anne ayı.
Ve başka biri sorar ;
- Başka kimse yok mu ?
- Baba ayı var.
Bunun üzerine üç ayı arkadaşlarını kovalamaya, diğerleri de kaçmaya başlar.
Yakalanan öğrenci olduğu yere oturur. Son üç kişi kalana kadar oyuna devam
edilir. Sonraki oyunun ayıları bunlar olurlar.
4- KOYUNLAR VE KÖPEKLER :
Öğretmen bütün kahverengi ayakkabılılar koyundur der. Diğerleri de köpek
olurlar. Bundan sonra öğretmen ; "Kaçın koyunlar" der ve koyunlar kaçmaya
başlar. Bir kaç saniye sonra köpeklere " Yakalayın koyunları " denilir. Köpekler
koyunların arkasından gider ve onları yakalayıp geri gelirler.
5- LİDERİ İZLE :
Bütün çocuklar eşit sayılarda 7-8 gruba ayrılır. Bir grup 7 kişiden fazla
olmamalıdır. Her grup derin kolda toplanır. 1 numaradakiler grubun lideridir.
Öğretmenin işaretiyle oyun başlar. Lider çeşitli yürüyüş ve hareketler yapar,
diğerleri onu takip ederler. 3-5 hareketten sonra öğretmen yine düdük çalar ve
lider değişsin der. Bu komutla 1 numaradaki lider en arkaya geçer ve 7 numaralı
oyuncu olur. 1.numaradakiler liderdir. ( Yani önde olan lider olur.) Öğretmen
her çocuğa bir lider olma şansını tanımalıdır.
6- İHTİYAR SİHİRBAZ :
Bir çocuk "İhtiyar Sihirbaz" olarak seçilir. Diğerleri bir kaç adım mesafeden
onu izlerler. Çocuklar sihirbazla alay ederler ; "İhtiyar sihirbaz, sihrini
kaybetti !" , "sözde zengindi ama yerden 5 kuruşu bile alıyor !" derler.
Sihirbaz kızar ve döner ; "Sizler kimin çocuklarısınız ?" diye sorar Çocuklar ;
"Bakkalın Çocuklarıyız" , "kimsenin çocukları değiliz" , " Bekçinin çocuklarıyız
" gibi değişik şeyler söylerler.
En sonunda birisi ; " Senin " der.
Sihirbaz kızar ve onları kovalamaya başlar. Kime elini değdirirse o çocuk
sihirbaz olur, diğerlerini tutmak için o da sihirbaza yardım eder.
7- SIKI SIKI SARILALIM :
Bütün öğrenciler dağınık olarak bahçede dolaşmaya başlarlar. Bir yandan da
öğretmenin vereceği komutu izlerler. Öğretmen düdüğü çalar ve aynı anda
kollarından birini havaya kaldırarak parmaklarıyla herhangi bir sayı gösterir. (
1,2,3,4 veya 5 ) Düdük sesini duyan öğrenciler öğretmenin hangi sayıyı
gösterdiğine bakarak bu sayıyı tamamlamak üzere arkadaşlarına sıkı sıkı sarılır.
Bir süre sonra öğretmen oluşan grupları kontrol eder, sayıyı tamamlayamayan veya
tek kalan öğrencileri eler ve oyuna devam edilir. (1 sayısı işaret edildiğinde
öğrenciler tek başlarına hazır olda beklerler.)
D- Sınıf İçi Oyunlar :
1- KİM SAKLADI ? :
Bütün öğrenciler yerlerinde otururlar. Bir öğrenci kara tahtanın önüne
getirilir. Diğerlerine arkası dönüktür ve gözlerini kapatır. Diğer bir çocuğu
sınıfta bir yere saklar veya dışarı çıkarırlar. Öbür çocuklar da yerlerini
değiştirerek karışık otururlar. Bundan sonra tahtada bekleyen öğrenciye "Kim
Saklandı ?" derler. Gözlerini yuman çocuk arkasını dönerek kimin dışarıya
çıktığını veya saklandığını bulmaya çalışır. Bulamazsa ebe değiştirilir ve
böylece oyun devam eder.
2- ALİ KUTUDA :
Bütün çocuklar sıra aralarındaki boşluklarda ayakta dururlar. Öğretmen ; "Ali
kutuda." dediği zaman herkes çömelik vaziyet alır. "Ali kutudan çıktı." deyince
herkes ayağa kalkar. Öğretmen bu tempo ile giderken bazı komutlarda değişiklik
yapar. Bu değişiklikte yanlış yapanlar yerlerine otururlar. En sona kalan
sınıfın birincisi olur.
3- SİNCAP VE CEVİZ :
Bütün öğrenciler yerlerinde otururlar. Bir öğrenci sincap olur ve ceviz olarak
eline silgiyi alır. Diğer öğrenciler, başlarını sıralarının üzerine koyarlar (
Uyuyormuş gibi ). Yanlız bir elleri, avuçları açık olarak yandadır. Sincap,
cevizle arkadaşlarının arasında dolaşırken, Cevizi ( Silgiyi ) bir arkadaşının
eline bırakır ve yerine oturmak üzere kaçar. Yerine ulaşıncaya kadar
yakalanamazsa kurtulur. Eline ceviz konulan öğrenci sincabı yakalayamazsa
kendisi bir sonraki oyun için sincap olur.
4- EŞYA VE YER :
Bütün çocuklar sıralarında otururlar. Öğretmen bunlardan 6-8 tanesini çağırarak
yazı tahtasının önünde yüzleri arkadaşlarına dönük olarak tutar ve hepsine bir
isim verir. ( Örneğin ; Renkler, Kuş isimleri, Şehir ismi veya oyuncak isimleri
gibi ) Bundan sonra oturanlar sıralarının üzerine başlarını koyarak gözlerini
kaparlar. Öğretmen tahtadakilerin yerlerini değiştirir. Bundan sonra herkes
bakar, bir kaç gönüllü istenir. Bu gönüllüler arkadaşlarının yer ve isimlerine
göre onları tekrar dizerler.
5- ÜÇ KÜÇÜK KUZU :
Bir çocuk ( Büyük Kurt ) sınıfın önünde ve ayaktadır. Diğerleri yerlerinde
oturmuştur. Kurt, sıraların arasında dolaşır. Üç küçük kuzunun ellerine vurur ve
yine sınıfın önüne gelerek ; "hurr, hurr" der. Bu kelimeler ile birlikte
ellerine vurulan üç kuzunun yerlerini değiştirmesi gerekir. Kutr da bu
kuzulardan birinin yerine oturmaya çalışır. Ayakta kalan kuzu bir sonraki oyun
için Kurt olur. Oyun böylece devam eder.
6- KARŞILA VE GEÇ :
Öğretmen sınıfın önünde ve ortadadır. İki elinde birer silgi veya fasulye
torbası tutar. Sağ ve sol gerisinde iki öğrenci vardır. İşaret verildiğinde bu
iki öğrenci öğretmenin elindeki silgileri alır ve sıraların yanında koşuya
başlar. Bu öğrenciler arkada karşılaşırlar. Öğretmene silgiyi önce getiren oyunu
kazanır.
7- BEKÇİ KÖPEĞİ :
Bir yere bir cisim ( Nesne ) konur. Yanında gözleri kapalı bir bekçi köpeği
durur. Diğer öğrencilerden birisi sessizce nesneyi oradan almaya çalışır. Eğer
köpeğin haberi olmadan onu alabilirse, bir dahaki oyun için "Bekçi Köpeği" olur.
Eşya alırken köpek farkına varırsa "hav hav" diyerek arkadaşını yakalar. O zaman
yeni bir bekçi köpeği seçilir.
8- MEYVE SEPETİ :
Bir öğrenci sınıfın önünde durur. Diğerleri yerlerinde otururlar ve hepsine 4
çeşit meyve ismi verilir. Öndeki öğrenci " Elmalar " deyince adı elma olanlar
ayağa kalkar, yerlerini değiştirir. Bu arada ayaktaki oyuncu kendine bir yer
bulmaya çalışır. İkincide başka grup meyve ismini söyler. Bu kez de bu meyveler
yer değiştirir. Eğer ebe " Meyve Sepeti " derse her cins meyvenin yerlerini
değiştirmesi gerekir.
9-AVCI ADAM :
Bir lider seçilir. Bu lider, herhangi bir yöne doğru yürür ve " Kim benimle
ördek ( Ayı,Tilki, Geyik ) avlamaya gelir ?" der. Bütün çocuklar arkasına
dizilir ve aynı şekilde lider (avcıyı) izlerler. Avcı dönüp hepsini görünce
silahını onlara çevirir ve " Bumm " der. Bunun üzerine ayaktaki çocuklar koşarak
kendi yerlerine otururlar. Kim yerine önce oturmuşsa bir dahaki sefere o lider (
Avcı ) olur.
