Vücudumuzla İlgili Deneyler
VÜCUDUMUZLA İLGİLİ
DENEYLER
DUYU ORGANLARIMIZ BİZİ YANILTIR MI?
AMAÇ: sıcaklık alıcılarımızın nasıl çalıştığını görmek
ARAÇ VE GEREÇLER: içlerinde sıcak, soğuk ve ılık bulunan üç ayrı su kabı, saat
DENEYİN YAPILIŞI:
1. içinde sıcak, soğuk ve ılık su bulunan kapları alalım.
2. sağ elimizi soğuk suya, sol elimizi sıcak suya batıralım. Ellerimizi yarım
dakika kadar suda tutalım.
3. sağ ve sol elimizi sudan çıkarıp, ikisini birden ılık suya batıralım.
4. ne hissediyorsunuz? Hangi eliniz suyu soğuk hissediyor? Sıcak hisseden eliniz
hangisi?
5. her iki elinizi de aynı suya soktuğunuz halde, neden birini sıcak, diğerini
soğuk hissediyor olabilirsiniz?
DENEYİN SONUCU
Soğuk elimiz ılık suyu soğukmuş gibi hissederken, sıcak elimiz sıcakmış gibi
hisseder (Sağ elimizde ki soğuk alıcılar ılık suya sokulduklarında ilk defa
etkinleşirler. Bu duruma sıcak alıcılardan daha kuvvetli tepki verirler. Sıcak
alıcıların soğuk alıcılardan daha kuvvetli tepki verdiği sol elimizde ise bunun
tam tersi olur.).
BOYUM NE KADAR?
AMAÇ: boyumuzun yaklaşık olarak açık kollarımızın uzunluğuna eşit olduğunu
görmek.
ARAÇ VE GEREÇLER: cetvel, ip, kalem, boy grafiği
DENEYİN YAPILIŞI:
1. bir arkadaşınızın boyunu cetvelle ( yetmiyorsa iple ölçüp sonra ipin
uzunluğunu cetvelle) ölçelim
2. arkadaşımızdan kollarını iki yana açmasını isteyelim.
3. kolları açıkken bir uçtan diğer uca kadar olan uzunluğu ölçelim.
4. kollar arasındaki uzaklıkla boyunun uzunluğu arasında fark var mı?
5. bulduğunuz sonucu boy grafiği üzerinde işaretleyiniz.
DENEYİN SONUCU
Her iki ölçününde eşit olduğu gözlenir.
HERKESİN PARMAK İZİ FARKLIDIR
AMAÇ: herkesin parmak izinin farklı olduğunu göstermek
ARAÇ VE GEREÇLER: talk pudrası, seloteyp, siyah kağıt, büyüteç
DENEYİN YAPILIŞI:
1. baş parmağımızı talk pudrasına batıralım.
2. pudralı parmağı seloteybe bastıralım ve parmak izi çıkaralım.
3. seloteybi siyah kağıda yapıştıralım.
4. herkesin parmak izini büyüteçle bakarak karşılaştıralım.
5. parmak izleri arasında fark görüyor musunuz?
DENEYİN SONUCU
Herkesin parmak izlerinin farklı olduğu gözlenir.
SOLUNUM ORGANLARIMIZ ÇALIŞIYOR
AMAÇ: solunum organlarımızın nasıl çalıştığını göstermek
ARAÇ VE GEREÇLER: 15 – 20 cm uzunluğunda kalın plastik boru, iki tane naylon
torba (ya da iki balon), iki tane ince boru
DENEYİN YAPILIŞI:
1. 15 – 20 cm uzunluğunda kalın bir boru alalım.
2. bu borunun içinden iki tane ince boru geçirelim.
3. naylon torbaları (ya da balonları) ince boruların ucuna geçirelim.
4. ince borulara üfleyelim.
5. naylon torbaların şişip şişmediğini gözlemleyelim.
6. torbaların içine dolan şey ne olabilir?
7. bu torbaları vücudumuzun hangi organına benzetebiliriz?
8. kalın plastik boru hangi organımızın yerine kullanılmış olabilir?
DENEYİN SONUCU
Naylon torbaların şiştiği görülür. Geniş plastik boru nefes borusunu, naylon
torbalar sağ ve sol akciğeri gösterir.
DİŞ FIRÇALAMA
Bir yumurtanın bir tarafına gülen yüz, bir tarafına üzgün yüz çizilir.
Yumurtanın yapısındaki kalsiyumun kemiklerimizin ve dişlerimizin yapı taşı
olduğu ve sirkenin de dişlerimizin arasına sıkışıp çürüyen yiyecek artıkları
gibi bir etki yarattığı açıklanır. Yumurtanın gülen yüzlü bölümünün her gün iki
kere fırçalanacağı; sirkenin etkisine karşı korunacağı ve diğer bölümün
korunmasız kalacağı açıklanır. Deney beklemeye bırakılır. Deney uygulanırken
kalsiyumca zengin süt ve süt ürünlerinin bol bol tüketilmesi gerektiği
vurgulanır
DİŞ TEMİZLİĞİ DENEYİ
İki adet beyaz lego, iki adet kapaklı cam kavanoz, diş fırçası, diş macunu, su
yiyecek ve atıkları hazırlanır. Kavanozların yarısından fazlası su ile doldurur.
İçine beyaz legolar konur birinci kavanozdaki legonun bir hafta boyunca
fırçalanır, ikinci kavanoza her gün bir miktar yiyecek konur. Kavanozlar her gün
gözlemlenir
KOKU ALMA DENEYİ
Deneyin amacı:Kokuları koklayarak tanıma ve tanımlayabilmelerini sağlamak,iyi ve
kötü kokuları ayırt etmelerini sağlama.
Deneyde kullanılan araç gereçler:Kolonya,soğan
Deneyin uygulandığı yaş gurubu:5-6
Deneyin yapılışı:İlk önce kolonya koklatılır ardından soğan ;ama bu işlemler
yapılırken gözler bağlanır.
Deneyin sonucu:Koklatılanların adı ve iyi mi kötü mü kokular olduğu sorulur.
İŞİTME DENEYİ
Deneyin amacı:İşitmenin gerçekleşmesi ve neye ait olduğunun tanımlatılmasını
sağlamak.
Deneyde kullanılan araç gereçler:Farklı ses araçları
Deneyin uygulandığı yaş gurubu:5-6
Deneyin yapılışı:Çeşitli sesler çıkartılır.
Deneyin sonucu:Çıkan sesin neye ait olduğunu bulması sağlanır.
DOKUNMA DENEYİ
Deneyin amacı:Sert ve yumuşak maddeleri tanımlayabilme.
Deneyde kullanılan araç gereçler:Pamuk,taş
Deneyin uygulandığı yaş gurubu:5-6
Deneyin yapılışı:Çocuğun gözleri bağlanır ve pamuğa ve taşa dokunması sağlanır.
Deneyin sonucu:Yumuşak olanın pamuk sert olanın taş olduğu sonucuna varılır.
TAT ALMA DENEYİ
Deneyin amacı:Yiyecekleri yalnız tadarak tanıma ,ekşi-tuzlu-tatlı-acı
kavramlarını ayırt etmelerini sağlama.
Deneyde kullanılan araç gereçler:Tuz,şeker,limon,biber
Deneyin uygulandığı yaş gurubu:5-6
Deneyin yapılışı:Çocuğun gözleri bağlanır ve tek tek tattırılır.
Deneyin sonucu:Yiyecekleri ayırt etmeleri sağlanır.
İSKELET DENEYİ
Deneyin amacı:İskeletin görevinedir?
Deneyde kullanılan araç gereçler:Makas,silgi,kağıt,yumuşak tel.
Deneyin uygulandığı yaş gurubu:5-6
Deneyin yapılışı:Kağıt insan şeklinde kesilir.Ayakta tutulmaya
çalışılır.Durmadığı görülür.Daha sonra kağıda iskelet gibi yumuşak telle şekil
verilir.
Deneyin sonucu:İskeletin insan vücudunu ayakta tuttuğu kanısına varılır.
CİĞERLERİMİZDEKİ HAVA DENEYİ
Amaç: Ciğerlerimizde havanın varlığını kanıtlama
Araç-gereçler:Balon, Mum, Oyuncak bebekler veya hayvanlar
-Öğretmen çocuklardan burnunu tutup ağzı ile derin nefes almasını ve bu nefesi
ellerine güçlü olarak üflemelerini ister.
-Her çocuğa bir balon dağıtır ve üfleyerek balonları şişirmelerini ister.
-Yanan bir muma üflemelerini ister
-Oyuncak bir hayvan veya bebeğe sıkıca sarılmalarını ve derin nefes alarak göğüs
hareketlerini hissetmelerini ister.
Tüm bu denemelerden sonra öğretmen çocuklara neler olduğunu ve neler
hissettiklerini sorar. Çocuklara balonu neyin şişirdiğini, mumu neyin
söndürdüğünü, ellerine üflediklerinde ellerine neyin çarptığını sorar.
Şişirilmiş balonlar söndürülürken balonun içindeki havayı yüzlerine tutmalarını
ister. Daha sonra “vücudumuzun içinde de balondaki gibi hava” olduğu açıklanır
NABZIMIZI İZLEYELİM
Bir kibrit çöpüne raptiyeye batıralım. Daha sonra elimizi avucumuzu yukarı
gelecek şekilde masanın üzerine koyup nabzımızı hissettiğimiz noktaya şekildeki
gibi raptiye batırılmış kibriti koyalım. Kibrit çöpünün hareketlerini gözleyelim
MİKROPLAR
Çocuklarla mikropların elimize ve vücudumuza nasıl bulaştığı, elimize bulaşan
mikropları görüp göremediğimize dair sorular sorulur. Mikropların gözlerimizle
göremeyeceğimiz kadar küçük oldukları ve en çok ellerimizi kullandığımız için
ellerimize bulaştıkları anlatılır.
Çocukların mikropların ellerine bulaştıktan sonra nasıl çıkarıldığını
deneyerek öğrenmeleri için her birinin ellerine krem sürmeleri istenir.
Çocukların ellerindeki krem kurumadan ellerine bir miktar sim sürülür.
Ellerini ovuşturarak simin ellerinin her yerine bulaşması sağlanır.
Çocuklara ellerindeki simleri mikrop olarak düşünmeleri söylenir. Bu
mikropları ellerinden nasıl çıkarabilecekleri sorulur. Çocukların ellerini önce
kağıt havluyla silmeleri istenir. Bunun ellerdeki tüm simi çıkarmadığına
dikkatleri çekilir. Ardından ıslak mendille silmeleri istenir. Bu yöntemle de
istenilen sonuç elde edilemez ve ellerini sadece su ile yıkamaları istenir
bununda mikropları çıkarmakta ve elleri temizlemede yetersiz olduğu çocuklara
gösterilir.
Son olarak çocukların ellerini sabun ve su ile yıkamaları istenir. Böylece
ellerine bulaşmış mikropların ne kadar kolay çıktığına çocukların dikkat
etmeleri sağlanır. Sabun ve su ile vücudumuzu temizlemenin mikropların çoğunu
temizlediğini bu nedenle her yemek öncesi ve sonrası, tuvalete gittikten sonra
ellerimizi bol sabun ve su ile yıkmanın mikropların bulaşmasını önlemekte ne
kadar etkili çocuklara anlatılır.
