8.Sınıf Rehberlik Etkinlikleri
8.SINIF REHBERLİK ETKİNLİKLERİ
8. SINIF – 1.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: DEĞİŞİYORUM
Sınıf: 8.Sınıf
Yeterlik Alanı: Kendini Kabul
Kazanım: Bedensel ve duygusal değişimlerin ergenlik döneminin doğal bir parçası
olduğunu fark eder. (Kazanım Numarası -76-)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form-67, Bebeklik, ergenlik ve yaşlılık dönemine ait resimler.
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğretmen sınıfa getirdiği bebeklik, ergenlik ve yaşlılık dönemine ait
resimleri öğrencilere sırasıyla gösterir.
2. Öğrencilere aşağıdaki yönerge verilir.
“Her insan bebeklikten yaşlılığa kadar değişik gelişim dönemlerinden geçer. Bu
gelişim dönemleri;
Bebeklik ve çocukluk (0–10 yaşlar arası),
Ergenlik (11–21 yaşlar arası),
Genç yetişkinlik (22–35 yaş arası),
Orta yaşlılık (36–59 yaş arası),
İleri yaşlılık (60 ve üzeri yaşlar) tır.
Bu gelişim dönemlerinin her birinin farklı özellikleri vardır. Şimdi sizlerden
kabaca bebeklik, ergenlik ve yaşlılık dönemlerini düşünmenizi istiyorum. Bu
dönemlerde ne gibi değişimler meydana gelmektedir?”
3. Öğrencilerin verdikleri cevaplar tahtaya yazılır.
4. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sizler bu dönemlerden hangisinden geçtiniz?
Ĝ Şu anda içinde bulunduğunuz dönem hangisi?
5. Öğretmen öğrencilere “içinde bulunduğunuz döneme ergenlik dönemi diyoruz. Bu
evrenin de tıpkı diğer evreler gibi kendisine özgü özellikleri vardır. Bu evrede
çeşitli bedensel ve ruhsal değişimler meydana gelmektedir. Şimdi sizlere bir
liste okuyacağım. Listede yer alan değişimleri yaşayıp yaşamadığınızı
düşünmenizi istiyorum.” yönergesini verir.
6. Öğretmen öğrencilere Form–67’yi okur.
7. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sizler de bunlara benzer değişimler yaşadığınızı gözlemliyor musunuz? Neler?
Ĝ Sizce bedensel ve duygusal değişimler ergenlik döneminin doğal bir parçası
mıdır? Neden?
8. Bedensel ve duygusal değişimlerin ergenlik döneminin doğal bir parçası olduğu
vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
NOT:Etkinlik sonlandırılırken öğrencilere; “görüldüğü gibi her gelişim dönemleri
birbirinden farklıdır. Gelişim sürecinde bu dönemlerden geçerken her dönemin
kendine özgü özelliklerini de ediniriz. Ergenlik döneminde de yaşadığımız
bedensel ve ruhsal değişimler gelişimimizin doğal bir parçasıdır. Bu gün
yetişkin olanlar bu dönemlerden geçti. Bu gün bebek olanlar bu dönemlerden
geçecek ve bu gün ergen olan sizler bu dönemden geçiyorsunuz. Bunlar
gelişimimizin doğal bir parçasıdır” denir.
Değerlendirme:
FORM–67
Ergenlik dönemindeki bedensel değişiklikler
Ergenliğin en önemli belirtisi kısa zamanda dikkati çekecek bir biçimde birçok
yönden büyümektir. Bu dönemde meydana gelen bedensel değişiklikler:
Boyun uzaması
Kilo artışı ve yağlanma
Baş kemikleri yüz kemikleri ve burun büyür, çene uzar kalınlaşır
Tüm kemik sisteminde büyüme hızlanır
El ve ayaklar ardından kol ve bacaklar uzamaya başlar, kalçalar, göğüs kemikleri
ve omuzlar genişler.
(Birincil cinsiyet özellikleri) Kıllanma, memelerin büyümesi, sesin değişmesi
(İkincil cinsiyet özellikleri) Erkeklerde penis ve testisler büyür
Kızlarda yumurtalıklar, vajina ve rahmin gelişmesi
Ciltte değişiklikler, yağlanma ve sivilceleşme
Terleme
Ergenlik dönemindeki ruhsal değişiklikler
Ergenlik döneminde beden gelişiminin kişilik biçimlenmesi üzerinde önemli
etkileri vardır. Özellikle bu dönemde hormon faaliyetleri gencin davranışlarının
yönünü etkilemese de, davranışlara eşlik eden duyguların derinliğini ve
yoğunluğunu kesinlikle etkiler. Karamsarlık, nedensiz ağlamalar, öfke-sevinç,
neşe-hüzün gibi ikircikli duygular bu dönemin duygusal hareketliliğinin
sonucudur.
Kendini dış dünyadan çekme, kalabalık içinde huzursuzlaşma, konuşurken yüzün
kızarması ve terleme bu dönemde görülebilir.
Kimse neler hissettiğimi bilemez anlayamaz duygusu hâkimdir.
Duygular inişli ve çıkışlıdır ve yoğun yaşarlar
Yetişkin olma ile çocuk olma arasında çelişkili duygular yaşayabilirler.
Aşırı özgürlük isterler, bağımlılığı reddederler
Yalnız kalmayı tercih ederler İns. Kay. Gel. Vakfı, (2003).
8. SINIF – 2.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: ELEŞTİRİLERE AÇIĞIM
Sınıf: 8.Sınıf
Yeterlik Alanı: Kendini Kabul
Kazanım: Kendini geliştirmede eleştirinin önemini fark eder. (Kazanım Numarası
-77-)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–68
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğrencilere Form–68 dağıtılır ve doldurmaları istenir.
2. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Eleştirel ifadeleri düşünürken zorlandınız mı? Neden?
Ĝ Çevrenizden size gelen olumlu ve olumsuz eleştiriler karşısında ne
hissediyorsunuz? Nasıl tepkiler veriyorsunuz?
Ĝ Çevrenizden size gelen eleştirilerin nasıl ifade edilmesini istersiniz? Neden?
Ĝ Çevrenizden size gelen olumlu ve olumsuz eleştirilerin size katkısı neler
olabilir?
Ĝ Siz çevrenizdeki bireylere eleştirilerinizi nasıl yöneltiyorsunuz? Onların
size tepkileri neler oluyor?
Ĝ Eleştiride bulunurken nelere dikkat edilmelidir?
Ĝ Kendinizi geliştirmede eleştirilerden nasıl faydalanıyorsunuz?
3. Kendini geliştirmede eleştirinin önemini vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–68
ÇEVREDEKİ BİREYLERE YÖNELTTİĞİNİZ ELEŞTİRİLER ÇEVREDEKİ BİREYLERDEN SİZE
YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER
8. SINIF – 3.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: NASIL BAŞARIRIM?
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel Başarı
Kazanım: Sınavlarda başarıyı etkileyen etmenler açısından kendini değerlendirir.
(Kazanım Numarası -43-)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: -
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
*Bu sınavlar ders yılı içersinde yapılan sınavlarla ilgilidir.
Süreç:
1. Öğrencilerden başarılı ve başarısız oldukları bir sınav anını hatırlamaları
istenir.
2. Öğrencilere sınavlarda başarılarını etkileyen olumlu ve olumsuz etmenlerin
neler olduğu sorulur. Başarılı oldukları sınavlardaki etmenler kâğıdın bir
bölümüne başarısız oldukları sınavlardaki etmenler diğer tarafa yazılır.
“Burada sınav başarısından kastedilen şeyin kopya çekerek alınan yüksek puan
olmadığı ifade edilmelidir.”
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sınavlarda başarısız olduğunuzda neler hissediyorsunuz?
Ĝ Sizce sınavınızda neden başarısız oldunuz?
Ĝ Sınavlardaki başarısızlığınızın o anki sonuçları nelerdir? Bu başarısızlıklar
geleceğinizi nasıl etkiler?
Ĝ Sınavlarda başarılı olduğunuzda neler hissediyorsunuz? Neler yaşıyorsunuz?
Ĝ Sizce sınavınızda neden başarılı oldunuz?
Ĝ Sınavlardaki başarınızın o anki sonuçları nelerdir? Bu başarılar geleceğinizi
nasıl etkiler?
Ĝ Sınava hazırlanırken nelere dikkat edilmelidir? Nasıl hazırlanılmalıdır?
4. Sınavlarda başarıyı etkileyen etmenlerin neler olduğuna ilişkin öğrencilerin
açıklamalarına öğretmen eklemede bulunur, öğrencilerle birlikte değerlendirme
yapar.
5. Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve cevaplarını
sınıfla paylaşmaları istenir.
6. Sınavlarda başarıyı etkileyen etmenlerin sınav başarısındaki önemi
vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
NOT:4. sınıfın 3. etkinliğinde sınav başarısını etkileyen etmenlere ilişkin
bilgi verilmiştir. Öğretmen gerekli gördüğü takdirde bu bilgiden faydalanabilir.
Değerlendirme:
8. SINIF – 4.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: KAYGILIYSAM…
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel Başarı
Kazanım: Sınav kaygısının performansını düşürecek düzeyde olup olmadığını
belirler ve gerekiyorsa yardım alır. (Kazanım Numarası -44-)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Sınav Kaygısı Envanteri-ÖNER, N. (1989)
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
*Bu etkinlik özel bilgi ve deneyim gerektirdiği için okul rehber öğretmeni veya
RAM’lardan gelecek uzmanlar tarafından gerçekleştirilecektir. Bunun
sağlanamadığı ya da kalabalık okullarda rehber öğretmenin yetişemediği
durumlarda bu etkinlikler yerine öğrencilerin gelişim özellikleri ve
ihtiyaçları, okulun özellikleri göz önünde bulundurularak sınıf rehber öğretmeni
tarafından farklı etkinlikler yapılabilir ya da diğer etkinliklere daha geniş
yer verilebilir.
*Ortaöğretim giriş sınavına yönelik yoğun sınav kaygısı yaşayan öğrenciler
belirlenirse destek hizmetleri sunulmalıdır.
Süreç:
1. Öğrencilere “Sınav Kaygısı Envanteri” dağıtılır ve öğrencilerden doldurmaları
istenir.
2. Doldurulan envanterin değerlendirmesi yapılır ve her öğrencinin “sınav
kaygısı düzeyi” tespit edilir.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sınav kaygısı envanterinin sonuçlarından nasıl faydalanabilirsiniz?
Ĝ Sınav sürecinde yaşadıklarınızla ilgili olarak bugüne kadar fark etmediğiniz
bir özelliğinizi fark ettiniz mi?
Ĝ Sınav kaygınızı nelerin etkilediğini fark ettiniz mi?
Ĝ Sınav kaygı düzeyiniz sınavlarınızı nasıl etkiliyor?
Ĝ Sınav kaygınızı azaltmak için neler yapabilirsiniz?
Ĝ Sınav kaygınız yüksekse ve sınav performansınızı olumsuz etkiliyorsa nerden ve
kimden/kimlerden yardım alabilirsiniz?
4. Öğretmen, öğrencilere sınav kaygısı ve sınav kaygısının performansı nasıl
etkilediği hakkında bilgilendirir.
5. Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve cevaplarını
sınıfla paylaşmaları istenir.
Değerlendirme:
8. SINIF – 5.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: GELECEĞİN MESLEKLERİ
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: Geleceğin meslekleri hakkında bilgi toplar. (Kazanım Numarası -190-)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: -
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
Öğrencilere bir hafta öncesinden, gelecekte önemli hale gelebilecek, toplumun
ihtiyaç duyacağı ve tercih edilebilecek mesleklerle ilgili araştırma yapmaları
istenir. (İş ve işçi bulma kurumu, internet, yetişkinlerle yapılan konuşmalar,
dergiler, gazetelerden bilgi edinilebilir.)
1. Öğretmen, tahtayı 3’e bölerek öğrencilerin belirttiği meslekleri, özellikleri
ve nerelerde çalıştıklarını tahtaya yazar.
(Verilen örnekler öğretmen, doktor gibi geleneksel meslekler de olabilir,
duyulmamış meslek isimleri de olabilir)
Mesleğin adı Özellikleri Nerelerde çalışırlar
2. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sizce tahtada yazan bu meslekler, neden geleceğin meslekleri olabilir?
Ĝ Sıralanan meslekler arasında daha önce duymadığınız meslekler var mı? Neler?
Ĝ Gelecekte önem kazanmış bir meslek sahibi olmanız size ne kazandırır?
3. Geleceğin meslekleri hakkında bilgi toplamanın önemi vurgulanarak etkinlik
sonlandırılır.
Değerlendirme:
8. SINIF – 6.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: BANA UYGUN MESLEKLER
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: İlgi duyduğu mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özelliklerini
ifade eder. (Kazanım Numarası -189- )
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–69, Form–70
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğrenciler gruplara ayrılarak, Form-69 (mesleklerin gerektirdiği eğitim ve
kişisel özellikler) dağıtılır.
2. Öğrencilerden belirtilen eğitim ve kişisel özelliklerin hangi meslekler için
gerekli olduğunu bulmaları istenir.
3. Form’da yer alan diğer mesleklerden ilgi duyduğu 2 tanesini seçip, o
mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özelliklerin neler olabileceğini de
yazmaları istenir.
4. Öğrencilerin buldukları meslekler ve mesleklerin gerektirdiği eğitim ve
kişisel özellikleri okunur ve belirtilen mesleği bulup bulamadıklarına bakılır.
Öğretmen Form–70 de belirtilen mesleklerle kişilik özelliklerini
karşılaştırabilir.
5. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Bu meslekler içinde sizin seçmek istediğiniz meslekler var mı?
Ĝ Sizin seçtiğiniz meslek için nasıl bir eğitim gerekiyor?
Ĝ Sizin seçtiğiniz meslek için hangi kişilik özellikleri gerekiyor.
Ĝ Sahip olduğunuz özelliklerin bu mesleklerin gerektirdiği özelliklere uyduğunu
düşünüyor musunuz?
6. İlgi duyduğu mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özellikler
vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–69
(MESLEKLERİN GEREKTİRDİĞİ EĞİTİM VE KİŞİSEL ÖZELLİKLER)
Fen bilimlerinde başarılı olmak, el ve parmak becerisi, estetik, uzay ilişkiler
yeteneği, iyi ilişkiler kurabilme, hoşgörü, güler yüz, bedence güçlü olma,
üniversite eğitimi, yüksek akademik başarı,
MESLEK:……………………………………………………………………
Kimya, fizik ve matematikte başarılı olmak, bilimsel meraka ilgi duymak,
üniversite eğitimi, yüksek akademik başarı,MESLEK:……………………………………………………………………
Fen bilimlerinde başarılı olmak, yüksek akademik başarı, anlayış, sabır,
hoşgörü, güler yüz, sorumluluk sahibi olma ve zayıf insanlara yardım edebilme,
MESLEK:………………………………………..........................................
Bedence sağlık olmak gerekir, insanlarla iyi iletişim kurabilme, uyanık,
sabırlı, dürüst, hoşgörülü, soğukkanlı, sorumluluk sahibi, sağlığını kaybetmiş
insanlara yardım etmeyi seven,
MESLEK:……………………………………………………………………
Akademik başarı, kuvvetli bir dikkat ve bellek, el parmak becerisi, bilime,
özellikle biyoloji, fizik, kimya, anatomi ve fiziğe ilgi duyma, sabırlı ve
azimli olma, iyi iletişim kurabilme, hoşgörü, insan sevgisi ve insanlara yardım
etme isteği,
MESLEK:……………………………………………………………………
Akademik başarı, biyoloji, kimya alanlarında başarı, hayvanlarla ilgilenmekten
hoşlanan, sabırlı ve dikkatli,
MESLEK:……………………………………………………………………
Sözel yetenek, sosyal araştırmalara merak, başkalarıyla iletişimden hoşlanma,
girişken, iyi gözlemci, Türkçe-kompozisyon, yabancı dil ve sosyal bilimlerde
başarı,
MESLEK:……………………………………………………………………
Türkçe ve sosyal bilimlerde başarı, ikna gücüne sahip, sağlam bir mantık ve
sezgi, çalışma ve okumayı sevme, sabır, anlayış,
MESLEK:……………………………………………………………………
Akademik başarı, iletişim becerisi, sabır, anlayış, çocukları sevme, öğretmeyi
sevme,
MESLEK:……………………………………………………………………
Matematik, fizik ve sosyal bilimlerde (sosyoloji, tarih, sanat tarihi, insan
bilimleri ve kültür) alanlarında başarı, uzay ilişkilerini görebilme (cisimlerin
uzayda alabilecekleri şekilleri gözünde canlandırma), düzgün şekil çizebilme,
yaratıcılık, işbirliği ve uyum içinde çalışma,
MESLEK:……………………………………………………………………
Bilimsel merak, analitik düşünme, geçmiş uygarlıkları incelemeye merak, eski ve
yeni dilleri bilmek, tarih ve sosyal bilimlerde başarı,
MESLEK:……………………………………………………………………
Aşağıdaki mesleklerden ilgi duyduğunuz 2 tanesini seçerek, o mesleğin
gerektirdiği eğitim ve kişisel özelliklerinin neler olabileceğini yazınız.
Asker Polis Marangoz Kuaför
Berber Pilot Şoför Kaptan
Gemi mühendisi Makinist Savcı Hâkim
Akademisyen Emlakçı Fotoğrafçı Gıda Mühendisi
Bilgisayar Mühendisi Sekreter Tarihçi Antropolog
Sosyolog Mütercim-Tercümanlık Sigortacı Zabıta
Psikolog Turizmci İnşaat mühendisi
1.
2.
FORM–70 (Meslekler)
Diş hekimliği
Fen bilimlerinde başarılı olmak, El ve parmak becerisi, Estetik, Uzay ilişkiler
yeteneği, iyi ilişkiler kurabilme, hoşgörü, güler yüz, bedence güçlü olma,
üniversite eğitimi, yüksek akademik başarı,
Eczacılık
Kimya, fizik ve matematikte başarılı olmak, bilimsel meraka ilgi duymak,
üniversite eğitimi, yüksek akademik başarı,
Fizik tedavi ve rehabilitasyon
Fen bilimlerinde başarılı olmak, yüksek akademik başarı, anlayış, sabır,
hoşgörü, güler yüz, sorumluluk sahibi olma ve zayıf insanlara yardım edebilme,
Hemşirelik
Bedence sağlık olmak gerekir, insanlarla iyi iletişim kurabilme, uyanık,
sabırlı, dürüst, hoşgörülü, soğukkanlı, sorumluluk sahibi, sağlığını kaybetmiş
insanlara yardım etmeyi seven,
Doktor
Akademik başarı, kuvvetli bir dikkat ve bellek, el parmak becerisi, bilime,
özellikle biyoloji, fizik, kimya, anatomi ve fiziğe ilgi duyma, sabırlı ve
azimli olma, iyi iletişim kurabilme, hoşgörü, insan sevgisi ve insanlara yardım
etme isteği,
Veteriner
Akademik başarı, biyoloji, kimya alanlarında başarı, hayvanlarla ilgilenmekten
hoşlanan, sabırlı ve dikkatli,
Gazetecilik
Sözel yetenek, sosyal araştırmalara merak, başkalarıyla iletişimden hoşlanma,
girişken, iyi gözlemci, Türkçe-kompozisyon, yabancı dil ve sosyal bilimlerde
başarı,
Avukat
Türkçe ve sosyal bilimlerde başarı, ikna gücüne sahip, sağlam bir mantık ve
sezgi, çalışma ve okumayı sevme, sabır, anlayış,
Öğretmenlik
Akademik başarı, iletişim becerisi, sabır, anlayış, çocukları sevme, öğretmeyi
sevme,
Mimar
Matematik, fizik ve sosyal bilimlerde (sosyoloji, tarih, sanat tarihi, insan
bilimleri ve kültür) alanlarında başarı, uzay ilişkilerini görebilme (cisimlerin
uzayda alabilecekleri şekilleri gözünde canlandırma), düzgün şekil çizebilme,
yaratıcılık, işbirliği ve uyum içinde çalışma,
Arkeolog
Bilimsel merak, analitik düşünme, geçmiş uygarlıkları incelemeye merak, eski ve
yeni dilleri bilmek, tarih ve sosyal bilimlerde başarı,
(Kuzgun,1998)
8. SINIF – 7.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: HANGİ MESLEK HANGİ YETENEK
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: Yeteneklerin meslek seçimindeki rolünü fark eder. (Kazanım Numarası
188)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–71, Form–72
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğrencilere Form–71 okunur ve yetenekler tahtaya yazılır.
2. Öğrenciler Form–72 yi doldurur.
3. Gönüllü öğrenciler cevaplarını sınıfla paylaşır.
4. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sizde var olduğunu düşündüğünüz yetenekler nelerdir?
Ĝ Bu yeteneklerinizle hangi meslekleri seçebilirsiniz?
Ĝ Yeteneklerimize göre meslek seçmezsek ne olur?
Ĝ Yeteneklerimize göre meslek seçersek ne olur?
5. Yeteneklerin meslek seçimindeki rolü vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–71
YETENEKLER
Yetenek, “bir şeyi öğrenebilme, belli bir becerinin veya bilginin öğretiminden
yararlanabilme gücü” olarak tanımlanabilir. İnsan pek çok şeyi öğrenebilme ve
yapabilme gücüne değişik düzeylerde sahip olarak dünyaya gelir. Buna “ gizilgüç”
(kapasite) deriz. Bu gizil güç, yaş ilerledikçe kullanılarak geliştirilir.
Böylece insan yaşamının değişik dönemlerinde giderek daha karmaşık işleri daha
iyi yapabilir hale gelir. Yani çevre ile etkileşimde bulundukça ve çok çeşitli
öğrenme deneyimleri geliştirdikçe insan kapasitesini kullanmakta ve daha sonraki
dönemlerde yeni şeyler öğrenmeye hazır olmaktadır. İşte yetenek bir kimsenin
belli bir yaşa kadar geliştirdiği kısmına bakarak onun daha sonra gireceği
eğitim sürecinden ne ölçüde yararlanabileceği hakkında bir tahminde bulunmamıza
olanak veren davranışlar bütünüdür.
Bir kimsenin yeteneği, o halde, onun kalıtım yolu ile getirdiği gizilgücü ile o
güne kadar edindiği bilgi ve becerileri kapsamaktadır. Örneğin, henüz okula
başlamamış 5 yaşındaki bir çocuk çarpım tablosunu bellemişse ve dört işlemle
bazı aritmetik problemleri çözebiliyorsa, bu çocuk yaşının üzerinde bir
matematik becerisi gösteriyor demektir. Bu çocuğun matematik ile ilgili konuları
daha çabuk ve kolay öğrenebileceğini söyleyebiliriz. Hele bu çocuk, bu konuda
hiçbir özel ilgi ve destek görmemişse, bu gücün yaratılışı ile ilgili olduğuna
yani matematiksel düşünme kapasitesinin normalin üzerinde olduğuna hükmederiz.
Ancak, bu yargıya varabilmek için çocuğun matematik alanında gösterdiği başarıyı
yaşıtlarının başarısı ile karşılaştırmamız gerekir. Ancak bundan sonra o kişinin
üstün, geri veya “normal” olup olmadığına karar verebiliriz.
Öğrenme gücü “genel yetenek” olarak da bilinir ve bu konuda öğrenme için gerekli
olan gücü ifade eder. Bazı insanlar kolay, basit işleri yapabilirken bazıları
çok soyut veya çok karmaşık işlemi çabuk ve iyi bir şekilde yapabilmektedir ve
“yetenek düzeyi” dediğimiz bu güç yönünden insanlar arasında farklar olduğu
bilinen bir gerçektir. Ancak insanlar yetenek düzeyi yönünden olduğu kadar
yetenek türü bakımından da farklılık gösterirler.
Akademik Yetenek: İlköğretimde, genel lisede ve üniversitelerde verilen eğitim,
kelime, sayı, şekil gibi sembollerle ifade edilen soyut kavramların
öğrenilmesini gerektirir. Böyle bir eğitimde başarılı olmak için gerekli yetenek
türüne “akademik yetenek” denir. Akademik yetenek, soyut kavramla akıl
yürütebilmek, kuramsal eğitim veren okullarda öğretilen bilgi ve becerileri
öğrenebilmek için gerekli bir yetenektir, “zekâ” kavramı daha çok bu yeteneği
ifade etmek için kullanılır.
Akademik yetenek; sözel, sayısal, şekilsel yetenek olmak üzere 3 bölümden
oluşur.
Sözel Yetenek: Bu yetenek, sözcükleri (kelimeleri) belleme, onları uygun
yerlerde kullanma, sözcüklerle ifade edilen kavramları anlayabilme ve
anlatabilme gücünü ifade eder. Okunan bir parçada ne anlatıldığını anlamak bu
yetenekle ilgilidir. Sözel yeteneğin biri sözel akıcılık, diğeri sözel akıl
yürütme olmak üzere iki alt bölümü vardır.
Sözel Akıcılık: Zengin bir sözcük dağarcığına sahip olma, duygu ve düşünceleri
çok değişik cümlelerle, akılcı bir üslupla açıklayabilme gücünü ifade eden bu
yeteneği, çocukların yazdıkları mektuplarda, kompozisyonlarda görmek mümkündür.
Yazarlar, hatipler, sunucular akıcı bir biçimde konuşabilme ve yazabilme
yetenekleri çok gelişmiş kimselerdir. Akıcı bir şekilde konuşabilme yeteneği
yazma yeteneği ile beraber görünebildiği gibi birinin diğerinden daha fazla
gelişmiş olduğu durumlar da vardır.
Sözel Akıl Yürütme: Bu yetenek sözcüklerle ifade edilen kavramları öğrenebilme,
yazılı metni veya konuşmayı anlayabilme, düşünceleri açık bir biçimde ifade
edebilme gücünü ifade eder. Sözel yetenek aslında sözcüklerle ifade edilen
kavramlar arasında benzerlikleri ve farklılıkları çözebilme gücüdür. Sosyal
bilimlerle ilgili alanlarda çalışabilmek için bu yeteneğe daha çok ihtiyaç
vardır.
Sayısal Yetenek: Bu yetenek bilindiği gibi sayılar arasındaki ilişkiyi
görebilme, sayılarla verilen problemleri çözebilme gücüdür. Bu yeteneğin de iki
alt bölümü vardır.
Hesaplama: Dört işlemle akıldan problem çözebilme, bir işlemdeki hatayı
görebilme gücü olarak tanımlanabilen hesaplama yeteneği ticarette,
muhasebecilikte gerekli olabilecek bir yetenektir.
Sayısal Düşünme Yeteneği: Bu yetenek bir tür teorik ve sembolik düşünme gücü
olup karmaşık ilişkileri görebilme, cebir problemlerini çözebilme gücü olarak
tanımlanabilir. Sayısal yetenek matematik, istatistik gibi disiplinlerde, fizik,
kimya gibi temel bilimlerde ve teknik alanlarda başarı için gerekli bir
yetenektir.
Sözel ve sayısal düşünme yetenekleri arasında yüksek bir ilişki olup, her ikisi
de kuramsal konularda düşünme gücünü temsil ederler.
Şekilsel Düşünme Yeteneği: Bu yetenek, geometrik şekiller arasında ki ilişkiyi
görebilme gücü olarak tanımlanır. Bunun da iki alt bölümü vardır.
Şekil İlişkilerini Görebilme: Resimleri, geometrik şekilleri ayrıntıları ile
algılama, şekiller arasındaki biçimi, büyüklük vb. yönlerden benzerlik ve
farkları görebilme gücünü ifade eden bu yetenek teknik ve sanayi alanlarında
başarı için gereklidir. Uzay İlişkilerini Görebilme: Bir cismin uzayda veya bir
şeklin kâğıt üzerinde döndürüldüğü, kaydırıldığı zaman alacağı biçimi göz önünde
canlandırma, bir şekli üç boyutlu görebilme, bir plana veya krokiye bakarak
binayı canlandırabilme gücünü gösteren bu yetenek mimarlıkta, makine ve inşaat
mühendisliğinde, teknik ve sanayi dallarında gereklidir.
Akademik yeteneğin öğelerini oluşturan bu yeteneklerden başka meslek seçiminde
şu yeteneklerin de göz önüne alınmasında yarar vardır.
Renk Algısı: Renkleri tanıma, aralarındaki küçük farkları görebilme, uyumlu renk
bileşikleri yapabilme yeteneği başta sanat dalları olmak üzere tıp, biyoloji,
ziraat vb. alanlardaki çalışmalarda pilotluk, şoförlük gibi mesleklerde gerekli
bir yetenektir.
Bellek: İsimleri, numaraları, verilen bir yönergeyi çabucak belleme ve uzun
zaman bellekte tutabilme gücü olan bellek tıp, hukuk, tarih gibi alanlarda,
sekreterlik gibi işlerde gereklidir.
Dikkat: Çevredeki olayları, eşyaları, ayrıntıları ile algılama, kısa sürede çok
şey görebilme; bir yazıdaki hataları hemen görebilme gücü olarak tanımlanan
dikkat her çalışma alanında gerekli bir yetenek ise de sekreterlik, veznedarlık
gibi işler özellikle dikkate dayalıdır.
Dikkati bu noktada uzun süre yoğunlaştırabilmek de özel bir dikkat türüdür ve
astronomi, meteoroloji gibi alanlarda çalışmalar için çok gereklidir.
Mekanik Yetenek: Bu yetenek bir alet veya makinenin işleyişini anlayabilme, alet
ve makineleri şemasına bakarak kurabilme, işletebilme ve onarabilme gücü olup
bütün teknik mesleklerde başarı için gereklidir.
Parmak Becerisi: Parmakları hızlı bir biçimde kullanarak küçük şeyler üzerinde
çalışabilme, ince işler yapabilme gücü teknik işlerde, el sanatlarında
operatörlükte gerekli bir yetenektir.
Göz-el İşbirliği: Gözü ve eli birbiriyle uyum halinde ve hızlı bir biçimde
kullanabilme örneğin küçük bir delikten bir teli geçirebilme gücü olarak
tanımlanan göz-el işbirliği her tür mekanik ve teknik işlerde, el sanatlarında
gerekli bir yetenektir.
Bu yeteneklerden başka hepimizin özel yetenekler olarak bildiği sanat
yeteneklerinden de söz edebiliriz.
Müzik Yeteneği: Sesleri ince frekansları ile algılayabilme, melodileri çabuk
öğrenebilme, bir müzik aleti çalabilme, besteler yapabilme gücü
Güzel Sanatlar Yeteneği: Resim, karikatür, heykel, el işleri gibi sanat
ürünlerini üretebilme gücü
Tiyatro Yeteneği: Bir olayı sahnede canlandırma, olaydaki kişileri canlandırma
gücü
Bedensel Yetenekler: Kas koordinasyonuna sahip olma, çeşitli spor dallarında
dans, bale gibi etkinliklerde başarılı olma gücü (Kuzgun, 1997).
FORM–72
Diş hekimliği
Gereken Yetenekler:
Eczacılık
Gereken Yetenekler:
Fizik tedavi ve rehabilitasyon
Gereken Yetenekler:
Hemşirelik
Gereken Yetenekler:
Doktor
Gereken Yetenekler:
Veteriner
Gereken Yetenekler:
Gazetecilik
Gereken Yetenekler:
Avukat
Gereken Yetenekler:
Öğretmenlik
Gereken Yetenekler:
Akademisyen
Gereken Yetenekler:
Mimar
Gereken Yetenekler:
Polislik
Gereken Yetenekler:
Askerlik
Gereken Yetenekler:
Berber
Gereken Yetenekler:
Esnaf
Gereken Yetenekler
Emlakçi
Gereken Yetenekler:
Marangoz
Gereken Yetenekler:
Pilot
Gereken Yetenekler:
8. SINIF – 8.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: KARARLARIMIN GÜCÜ
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel Başarı
Kazanım: Vereceği kararların geleceğine olan etkilerini fark eder. (Kazanım
Numarası 40)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: -
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğretmen öğrencilere geçmişte aldıkları bir kararı ve bu kararın etkilerini
kâğıda yazmalarını ister.
2. Gönüllü öğrenciler yazdıklarını sınıfla paylaşır.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Geleceğe dönük aldığınız kararlar var mı?
Ĝ Aldığınız bu kararların sonuçları hayatınızı nasıl etkiler?
Ĝ Karar vermek neden önemlidir?
4. Vereceği kararların geleceğe olan etkilerini fark etmenin önemi vurgulanarak
etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
8. SINIF – 9.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: KARAR VERME AŞAMALARI
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel Başarı
Kazanım: Karar verme sürecinin aşamalarını kararlarında uygular. (Kazanım
Numarası 41)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–73
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
Öğretmen, öğrencilere 1 hafta boyunca verdikleri kararları ve bu kararları neye
göre aldıklarını not etmelerini ister.
1. Öğretmen Form–73 de yer alan bilgileri öğrencilere okur ve açıklar.
2. Öğrenciler aldıkları kararları, Form–73 deki bilgilere göre yeniden
değerlendirir.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Karar verirken nelere dikkat etmeliyiz? Neden?
Ĝ Kararlarımız hayatımızı nasıl etkiler?
Ĝ Kararsızlık bizi nasıl etkiler?
Ĝ Zaman zaman karar vermede zorluk yaşıyor musunuz? Neden?
Ĝ Karar vermede zorluk yaşıyorsanız neler yapıyorsunuz? Neler yapabilirsiniz?
Ĝ Karar verme sürecinin aşamalarını kararlarınızda uygulamak size ne kazandırır?
4. Karar verme sürecinin aşamalarını kararlarında uygulamanın önemi vurgulanarak
etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM-73
KARAR VERME SÜRECİ
Karar verme süreci aşağıdaki gibi özetlenebilir (Erkan, 2005).
1. Karar vermede birinci adım, verilecek kararın ne olduğunu açıkça
tanımlamaktır.
VERİLECEK KARARI TANIMLAYIN
2. Kararlar bir amaca ulaşmak için verilir. Amaçlar ayrıntılı bir şekilde
belirlenmelidir.
KARARDAN BEKLEDİĞİNİZ SONUCU BELİRLEYİN
3. Sağlıklı karar verebilmek için en önemli koşullardan birisi, verilecek
kararla ilgili mümkün olduğunca çok bilgi toplamaktır. Bu bilgiler kitaplardan,
çeşitli kişilerle yapılacak görüşmelerden, gözlemlerden ya da başka yollardan
edinilebilir.
BİLGİ TOPLAYIN
4. Eldeki bilgilerden yola çıkılarak seçeneklerin yani kararların neler
olabileceği üzerinde düşünülerek tüm seçenekler belirlenmelidir. Her bir
seçeneğin üzerinde tekrar düşünerek kararın olumlu ve olumsuz sonuçları
değerlendirilmelidir.
SEÇENEKLERİ VE BU SEÇENEKLERİN HER BİRİNİN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARINI
BELİRLEYİN
5. Eldeki bilgilerden yola çıkarak karar verilmelidir.
KARAR VERİN
Günlük yaşamda bazen başkalarının etkisinde kalınarak kimi zaman yanlış kararlar
verilebilir. Ancak böyle durumlarda seçme hakkımızı kullanarak dış baskıdan
kurtulmak mümkündür. Grup baskısından kurtulmak için
• Bu kişi neden bu kadar ısrar ediyor?
• Onun istekleri ile benim isteklerim ne kadar uyuşuyor?
• Söyledikleri ne kadar doğru? Sorularına yanıt aranmalıdır (Davaslıgil, Çakıcı
ve Ögel, 1998).
Verdiğimiz kararların sorumlulukları bize ait olacağı için etki altında kalmadan
karar vermeyi öğrenmemiz gerekir. Karar verirken inançlarımız, değer
yargılarımız, temel gereksinimlerimiz, akıllı kararlar verebilmemiz için
bilgilerin toplanmasında eleştirel düşünme ve risk alma etkili olacaktır (Davaslıgil,
Çakıcı ve Ögel, 1998).
Sonuç olarak:
• Karar vermeyi gerektiren durumlarda en az iki seçenek vardır.
• Seçenekler hakkında yeterli bilgiye ihtiyacımız vardır.
• Her bir seçeneğin olumlu ve olumsuz yönleri iyice düşünülmelidir.
• Seçimlerin taşıdığı riskler ve olası sonuçlar iyi değerlendirilmelidir.
• Karar veremeden önce başkalarının fikri alınabilir, seçenekler onlarla
tartışılabilir. Bu belki bizim düşünemediğimiz/ göremediğimiz yönleri görmemize
yardımcı olabilir.
• Ancak bize ilişkin her kararda sorumluluk bizimdir, bu nedenle son karar bize
ait olmalıdır.
• Daha iyi kararlar verebilmek için bu uygulamayı sık sık yapmalıyız (Yeşilyaprak,
2000).
8. SINIF – 10.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: ÖZGEÇMİŞİM
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: İş başvurusu için özgeçmiş yazar. (Kazanım Numarası 185 )
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–74
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi başlatılır.
Ĝ Özgeçmiş nedir?
Ĝ İş için hazırlanan bir özgeçmişe hangi bilgiler yazılır?
Ĝ Başvurulan işe göre bu bilgiler değişir mi?
Ĝ Özgeçmiş hazırlamak neden gereklidir?
2. Öğrencilere Form–74 (iş başvurusu için öz geçmiş formu) dağıtılır ve
doldurmaları istenir.
3. Gönüllü öğrenciler öz geçmiş formuna yazdıklarını sınıfla paylaşır.
4. İş başvurusu için özgeçmiş yazmanın önemi ve gerekliliği vurgulanarak
etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–74
ÖZGEÇMİŞ FORMU
KİŞİSEL BİLGİLER
T.C. Kimlik Nu:
İsim:
Telefon:
E-mail Adresi:
Doğum Tarihi:
Doğum yeri:
Adres:
EĞİTİM
İŞ DENEYİMİ
ALINAN EĞİTİMLER
BURS VE ÖDÜLLER
BİLDİĞİ YABANCI DİLLER
BİLGİSAYAR
ÜYELİKLER
GÖNÜLLÜ ÇALIŞMALAR
HOBİLER
REFERANSLAR
8. SINIF – 11.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: GENEL ORTAÖĞRETİM PROGRAMLARI
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: Mesleki amaçlara ulaşmada genel ortaöğretim programlarını
değerlendirir. (Kazanım Numarası 191 )
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–75
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
*Öğrencinin ilgileri, yetenekleri ve hedefleri doğrultusunda değerlendirmeler
yapması beklenmektedir.
Süreç:
1. Form–75 öğrencilere okunur ve genel ortaöğretim programları
2. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ İlerde seçmeyi düşündüğünüz meslek için hangi orta öğretim programını tercih
edebilirsiniz? Neden?
Ĝ Mesleki amaçlara ulaşmada ortaöğretimde seçeceğiniz alanın önemi var mıdır?
Neden?
Ĝ Ortaöğretimde hangi bölümü seçerseniz, üniversitede hangi bölüme
gidebilirsiniz?
Ĝ Genel ortaöğretim programları, ilgi, yetenek ve hedeflerinize uygun mudur?
3. Mesleki amaçlara ulaşmada genel ortaöğretim programlarını değerlendirmenin
önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–75
GENEL ORTAÖĞRETİM
Genel ortaöğretim, ilköğretim üzerine en az 4 yıl öğrenim süreli 15–18 yaş grubu
çocukların eğitimini kapsamaktadır. Genel ortaöğretimin amacı; öğrencileri
ortaöğretim seviyesinde asgari genel kültüre sahip, toplumun sorunlarını
tanıyan, ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunan
insanlar olarak yetiştirmek ve yükseköğrenime hazırlamaktadır.
Genel ortaöğretim; genel liseler, Anadolu liseleri, Anadolu öğretmen liseleri,
Anadolu güzel sanatlar liseleri, fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, spor
liseleri ve çok programlı liselerden oluşmaktadır.
Genel ortaöğretim kurumlarını meydana getiren liselerin öğrenim süresi 4 yıldır.
Ancak, bazı liselerin önünde hazırlık sınıfı bulunmaktadır. Bu okullara kayıt
olan öğrenciler hazırlık sınıfını başarıyla tamamladıktan sonra, normal lise
programlarını almaya başlar. Hazırlık sınıfının amacı, öğrenciye bir yabancı
dilin 4 temel becerisini kazandırmaktır. Ağırlıklı olarak okutulan yabancı dil
İngilizcedir. Almanca, Fransızca, Japonca, İspanyolca, İtalyanca, Rusça ve Çince
dilleri de okutulmaktadır. Aşırı talep nedeni ile Anadolu, fen ve sosyal
bilimler liseleri sıralama sınavı veya yetenek sınavı ile öğrenci almaktadır.
Genel ortaöğretim okullarında alan uygulaması yapılmaktadır. Bu okullarda
Türkçe- Matematik, Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler ve Yabancı Dil alanları
vardır. Öğrenci bir alandan mezun olmaktadır. Genel ortaöğretim okullarında
haftalık ders saati sayısı 30–37 arasında değişmektedir. İkinci sınıfa geçen
öğrenci yukarıda adı geçen alanlardan birini seçmektedir MEB, b.(2006).
8. SINIF – 12.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: TEKNİK PROGRAMLAR
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: Mesleki amaçlara ulaşmada mesleki ve teknik programları değerlendirir.
(Kazanım Numarası 192)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–76
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
*Öğrencinin ilgileri, yetenekleri ve hedefleri doğrultusunda değerlendirmeler
yapması beklenmektedir.
Süreç:
Öğrenciler bir hafta öncesinden gruplara ayrılır ve her grubun bir orta öğretim
teknik programı hakkında araştırma yapması istenir. (İmkânı olan okullarda
gruplar, belirlenen okula araştırma gezisi yapabilirler.)
Öğrencilerden ortaöğretim teknik programlarının özelliklerini büyük bir kartonun
yarısına yazmaları diğer yarısını ise boş bırakarak getirmeleri istenir.
1. Her grubun hazırladığı kartonlar sırayla tahtaya asılır.
2. Hangi teknik programın hangi mesleklere uygun olduğunu bulmaları istenerek,
bulunan meslekler uygun programın karşısındaki boş kısımlara eklenir.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ İlerde seçmeyi düşündüğünüz mesleğin, orta öğretim teknik programlarları ile
bir bağlantısı var mı? Nedir?
Ĝ Mesleki ve teknik programlar, ilgi, yetenek ve hedeflerinize uygun mudur?
4. Mesleki amaçlara ulaşmada teknik programları değerlendirmenin önemi
vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Form- 76 öğretmene bilgi amacıyla verilmiştir.
Değerlendirme:
FORM–76 (MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM)
Mesleki ve teknik ortaöğretim; öğrencileri yüksek öğretime veya hem mesleğe hem
yüksek öğretime veya iş ve meslek alanlarına hazırlayan öğretim kurumlarıdır.
Mesleki ve teknik ortaöğretim meslek liseleri, teknik liseler, Anadolu meslek
liseleri, Anadolu teknik liseleri, sağlık, tarım, adalet, meteoroloji, tapu
kadastro meslek liselerinden oluşmaktadır.
Mesleki ve teknik ortaöğretim okul/ kurumlarında okutulan dersler, “ortak
dersler” ve “alan/dal dersleri” olmak üzere 2 ana grupta toplanabilir. Bunların
dışında seçmeli dersler de okutulmaktadır.
Ortak genel kültür dersleri genel liselerle aynıdır. Mesleki ve teknik
ortaöğretim okul/kurumlarında ortak genel kültür derslerinin büyük bölümü 9.
sınıfta tamamlanmakta, diğer sınıflarda alan/dal dersleri ağırlık kazanmaktadır.
Alan dersleri, öğrencilere mesleki yeterlilikleri kazandırmayı amaçlayan
derslerdir. Teknik liselerde ve Anadolu teknik liselerinde okutulan genel bilgi
ve fen bilimleri derslerinin haftalık ders saatleriyle öğretim programları genel
lise fen bilimleri alanı derslerinin aynısıdır.
Mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarında haftalık ders saati; meslek
liselerinde 35, Anadolu meslek liselerinde 40, teknik lise ve Anadolu teknik
liselerinde 45’tir.
3308 sayılı mesleki eğitim kanunu ile Anadolu meslek ve meslek liseleri
öğrencilerinin beceri eğitimlerini iş yerlerinde yapmalarına fırsat tanınmış ve
bunun için gerekli alt yapı hazırlanmıştır. Bu okulların son sınıfında okuyan
öğrenciler, haftanın 2 günü okulda teorik eğitim, 3 günü işletmede beceri
eğitimi almaktadır. İşletmede verilen beceri eğitiminin süresi haftada 24
saattir. Bu öğrenciler, Bakanlık bütçesinden karşılanan ödenekle hastalık, iş
kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanmakta, işletmelerce
kendilerine asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
Nüfusu az ve dağınık olan yerlerde ortaöğretimin genel, mesleki ve teknik
öğretim programlarını bir yönetim altında uygulayan çok programlı liseler
açılarak küçük yerleşim birimlerindeki okulların bina ve tesislerinde, eğitim
araçlarından, öğretmen ve diğer personelinden yararlanılmaktadır MEB, b.(2006).
8. SINIF – 13.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: BAŞARIMI ETKİLEYEN ETMENLER
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel Başarı
Kazanım: Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavı öncesi, fiziksel açıdan sınav
başarısını etkileyen etmenleri açıklar. (Kazanım Numarası 42 )
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–77
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğrencilere, ortaöğretim kurumlarına giriş sınavı öncesi, fiziksel açıdan
sınav başarısını etkileyen etmenlerin neler olduğu sorulur ve cevaplar tahtaya
yazılır.
Form–77 öğretmene bilgi amaçlı verilmiştir.
2. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Sizin sınav başarınızda hangi etmenler ön planda? Neden?
Ĝ Başarınızı etkileyen olumsuz etmenleri, olumluya nasıl dönüştürebilirsiniz?
3. Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavı öncesi, fiziksel açıdan sınav başarısını
etkileyen etmenler vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–77
ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA GİRİŞ SINAVI ÖNCESİ, FİZİKSEL AÇIDAN SINAV BAŞARISINI
ETKİLEYEN ETMENLER
• Yoğun huzursuzluk hali,
• Kalp atışının artması, nefes alıp vermede sorun yaşamak,
• Panik duygusunu hissetmek,
• Telaşlı olmak,
• Kuruntu yapmak,
• Hayale kapılmak,
• Uyanık kalmak için fazla miktarda çay, kahve ve özellikle ilaç kullanmak,
• Uykusuzluk
• Bedensel yorgunluk
• Dengeli beslenme, diyet yapmamak,
• Sınav sabahında güzel bir kahvaltı yapmak
• Vücudu dinlendirebilecek yürüyüş veya hafif fizik egzersizleri yapmak,
• Diğer.
8. SINIF – 14.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: YAPABİLECEĞİM İŞLER
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: İlköğretim sonrasında yapılabilecek işleri belirler. (Kazanım Numarası
187)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: Form–78
Hazırlayanlar: Serdar ERKAN
Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
1. Öğretmen, öğrencilere ilköğretim sonrasında yapılabilecek işlerin neler
olabileceğini sorar ve verilen cevaplar tahtaya yazılır.
Form–78 öğretmene bilgi amacıyla verilmiştir.
2. Tahtaya yazılan işlerin içeriği ( maddi getirisi, çalışma koşulları vb.)
öğrenciler tarafından açıklanır.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ İlköğretim sonrası okulu bırakıp, bu işlerde çalışmayı düşünüyor musunuz?
Neden?
Ĝ Bu işleri seçmeniz geleceğinizi nasıl etkiler? Neden?
Ĝ İlköğretim sonrasında yapılabilecek işler için belli bir eğitim alınmasına
gerek var mıdır? Neden? Nereden?
4. İlköğretim sonrasında yapılabilecek işler için Çıraklık ve Yaygın Eğitim
Merkezlerine devam etmenin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
FORM–78
ÇIRAKLIK VE YAYGIN EĞİTİM MERKEZLERİNDEKİ MESLEK ALANLARI VE BUNLARA İLİŞKİN
MESLEK DALLARI
Ağaç İşleri: Ağaç oymacılığı, ahşap yat ve tekne yapımı, doğramacılık,
mobilyacılık, mobilya iskeletçiliği, üst yüzey işlemleri.
Ahşap Karoserciliği: Ahşap karoserciliği
Anahtarcılık ve Çilingirlik: Anahtarcılık ve Çilingirlik
Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi: Ayakkabı imalatçılığı, çanta saraciye,
sayacılık
Avize İmalatçılığı: Avize İmalatçılığı
Berberlik: Erkek berberliği, kuaförlük
Cam Teknolojisi: Cam ürün işletmeciliği ve cam ürün üretimi
Çiçekçilik: Çiçekçilik
Cilt Bakımı ve Güzellik: Cilt Bakımı ve Güzellik
Dericilik: Deri İşlemeciliği
Döküm Teknolojisi: Dökümcülük
Döşemecilik: Mobilya Döşemeciliği ve Oto Döşemeciliği
El Dokuma: Kirkitli Dokuma
Elektrik-Elektronik Teknolojisi: Bilgisayar Teknik Servisçiliği, Bobinajcılık,
Büro Makineleri Teknik Servisçiliği, Elektrik Tesisat, Pano Montör.,
Elektromekanik Taşıyıcılar Bakımı, Endüstriyel Bakım ve Onarım, Görüntü ve Ses
Sistemleri, Güvenlik Sistemleri, Haberleşme Sistemleri, Otomasyon Sistemleri,
Yüksek Gerilim Sistemleri.
Fotoğrafçılık: Fotoğrafçılık
Gaz ve Tesisat Teknolojisi: Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçılığı, Isıtma ve Gaz
Yakıcı Cihazlar Servisçiliği, Isıtma ve Sıhhi Tesisatçılık, Kalorifercilik.
Gemi Yapımı: Gemi İnşa
Giyim Üretimi Teknolojisi: Çocuk Giyim Modelistliği, Deri Giyim, Erkek Giyim
Modelistliği, Erkek Terziliği, İç Giyim Modelistliği, Kadın Giyim Modelistliği,
Kadın Terziliği, Kesimcilik, Model Makinecilik.
İnşaat Teknolojisi: Ahşap Doğrama ve Kaplamacılığı, Betonarme Demirciliği,
Betonarme Kalıpçılığı ve Çatıcılık, Boyacılık ve Yüzey Hazırlamak, Döşeme ve
Duvar Kaplamacılığı, Duvarcılık, Harita ve Kadastro, PVC Doğrama İmalat ve
Montajcılığı, Restorasyon, Sıvacılık, Yapı Teknik Ressamlığı(Mimari), Yapı
Teknik Ressamlığı(Statik).
Kâğıt Teknolojisi: Kâğıt üretimi
Konaklama Hizmetleri: Kat elemanlığı, Ön Büro Elemanlığı
Kuru Temizlemecilik: Kuru Temizlemecilik
Kuyumculuk Teknolojisi: Kuyumculuk (Altın Gümüş İşl.), Vitrin Kuyumculuğu
Makine Teknolojisi: Endüstriyel Kalıpçılık, Endüstriyel Modelleme, Frezecilik,
Makine Ressamlığı, Taşlama ve Alet Bilemeciliği, Tesviyecilik, Tornacılık.
Matbaa Teknolojisi: Baskı, Baskı Öncesi, Baskı Sonrası.
Mermercilik ve Süsleme Taşçılığı: Mermercilik ve Süsleme Taşçılığı
Metal İşleri: Çelik Yapılandırmacılığı, Isı İşlemciliği, Kaynakçılık, Metal
Doğramacılığı, Metal Levha İşlemeciliği (Bakırcılık), Saç İşleri, Tarım (Ziraat)
Mak. Bak. Onar.
Motorlu Araçlar Teknolojisi: Dizel Mot. Yakıt Pomp. Ve Enj. Ayar. , İş
Makineleri Bakım Onarımcılığı, Motorlu araçlar LPG Sis. Bak. On. , Ön Düzen
Ayarcılığı ve Lastikçilik, Otomotiv Boyacılığı, Otomotiv elektrikçiliği,
Otomotiv elektro- Mekanikerliği, Otomotiv Gövdeciliği, Otomotiv Mekanikerliği,
Plastikçilik: Plastik İşlemeciliği,
Reklâm Tabelacılığı: (Reklâm Tabelacılığı)
Saatçilik: Saat Tamirciliği
Satış Elemanlığı: Ayakkabı, Deri ve Yan Ürünlerin Satış Elemanlığı, Elektrik-
Elektronik Malzemeler Satış Elemanlığı Giyim ve Giyim Aksesuarları Satış
Elemanlığı, İnşaat Malzemeleri Satış Elemanlığı, Kantin İşletmeciliği, Kırtasiye
ve Kitap Satış Elemanlığı, Meyve ve Sebze Satış Elemanlığı, Mobilya Satış
Elemanlığı, Oto Yedek Parça Satış Elemanlığı, Saat-Elektrikli Alet. Ve
Elektronik Araç. Satış El. , Sanayi Makineleri Satış Elemanlığı, Şarküteri
Bakkal ve Gıda Pazarları Satış Elemanlığı, Su ve Deniz Ürünleri Satış
Elemanlığı, Tarım Ürünleri Satış Elemanları, Tıbbi Araç ve Malzemeleri Satış
Elemanlığı
Seramik: Çini Dekorlama, Model ve Kalıp Hazırlama, Seramik Dekorlama, Seramik
Şekillendirme.
Soğutma ve İklimlendirme: Soğutma ve İklimlendirme
Tekstil: Dokumacılık, İplikçilik, Örmecilik, Tekstil Terbiye
Yiyecek İçecek Hizmetleri: aşçılık, Barmenlik, Et ve Et ürünleri İşlemeciliği,
Fırıncılık, Pastacılık- Tatlıcılık ve Şekerlemecilik, Servis Elemanlığı, Süt ve
Süt Ürünleri İşlemeciliği (http://cygm.meb.gov.tr/ciraklikegitimi/cdicerigi/ustalik.htm
).
8. SINIF – 15.ETKİNLİK
Etkinliğin Adı: TERCİHİMİ YAPARKEN
Sınıf: 8. sınıf
Yeterlik Alanı: Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım: Ortaöğretim tercihlerini yaparken “Eğitsel ve Mesleki Planlama Dosyası”
ile okulda uygulanan test ve test dışı tekniklerin sonuçlarından yararlanır.
(Kazanım Numarası 186)
Öğrenci Sayısı: Tüm Sınıf
Süre: 40 Dakika
Ortam: Sınıf
Sınıf Düzeni Oturma Düzeni
Araç-Gereç: -
Hazırlayanlar: Sündüz BÜKEL / Didem GÜLSARAN
Cevriye GÜLEBAĞLAN / Hicran ÇETİN
Süreç:
Öğrencilerden 1 hafta öncesinden, Eğitsel ve Mesleki Planlama dosyası ile okulda
uygulanan test ve test dışı tekniklerin sonuçlarından yararlanarak ilgileri,
yetenekleri, hobileri, akademik başarıları, vb. konularda kendileri ile ilgili
neler öğrendiklerini listeleyerek sınıfa getirmeleri istenir.
1. Öğretmen öğrencilerin gidebileceği ortaöğretim kurumlarını tahtaya listeler.
2. Gönüllü öğrenciler listelerindeki kendileri ile ilgili bilgileri sınıf ile
paylaşırlar.
3. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder.
Ĝ Hangi ortaöğretim kurumuna gitmeyi düşünüyorsunuz? Neden?
Ĝ Hangi ilgi, yetenek, hobi, akademik başarı, vb bilgileriniz sizi bu
ortaöğretim kurumunu seçmeye yönlendirdi?
Ĝ Sizin gitmeyi düşündüğünüz ortaöğretim kurumu ile ilgi, yetenek, hobi,
akademik başarı, vb. bilgilerinizi göz önünde bulundurarak gidebileceğinizi
düşündüğünüz ortaöğretim kurumu arasında bir fark var mı?
Ĝ Varsa Eğitsel ve Mesleki Planlama dosyası ile okulda uygulanan test ve test
dışı tekniklerin sonuçlarından yararlanmanızın kararınızda ki bu değişime etkisi
oldu mu?
Ĝ Eğitsel ve Mesleki Planlama dosyası ile okulda uygulanan test ve test dışı
tekniklerin sonuçlarından yararlanarak tahtada listelenen ortaöğretim
kurumlarından hangisine gitmeniz uygun olur? Neden?
4. Öğrencilere, Ortaöğretim tercihlerini yaparken okul rehber öğretmeninden
yardım alabilecekleri vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Değerlendirme:
