Olimpiyat Oyunları
OLİMPİYAT OYUNLARI
Olimpiyat Oyunları veya kısaca Olimpiyatlar, dört yılda bir yapılan geniş
kapsamlı bir spor organizasyonudur.
Antik şekli Eski Yunan'da yapılan oyunlar Fransız soylusu Pierre de Frédy, Baron
de Coubertin tarafından 19. yüzyıl'ın sonlarında modernize edilmiştir.
Olimpiyat Oyunları'nın yaz sporlarını içeren ve daha iyi bilineni olan Yaz
Olimpiyatları, 1896'dan beri Dünya Savaşları istisnaları hariç her dört yılda
bir yapılagelmiştir. Kış Oyunları ise 1924'te yapılmaya başlanmıştır ve 1994'ten
beri Yaz Oyunlarının yapıldığı yıllardan iki sene sonra yapılmaktadır.
Antik Olimpiyatların başlangıç tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte hakkında
pek çok söylenti vardır. Olimpiyatların tarihinin M.Ö. 14. yüzyıla kadar
uzandığı tahmin edilmektedir. Oyunların Yunanistan'ın Olympia yöresinde
başladığı tahmin edilmektedir. M.Ö. 776 yılından itibaren ise oyunların tarihi
kesin olarak tutulmaya başlanmıştır. Olimpiyat Oyunları'nın ilk 600 yılı içinde,
Yunan günlük hayatının vazgeçilmez unsuru olan kölelerin yarışmalara katılmasına
izin verilmedi. Katılacak yarışmacıların tamamının Yunan kanından gelmesine özen
gösterildi. Ancak Roma İmparatorluğu döneminde Hıristiyanlığı resmi din kabul
eden 1. Theodosius, pagan geleneklerinden olması sebebiyle M.S. 393'te Olimpiyat
Oyunlarını sona erdirdi.
Yine de Olimpiyat oyunları tam olarak bitmedi. 17. yüzyılda dahi İngiltere'de bu
isimle bir spor festivali gerçekleşmekteydi. Bu arada Fransa veYunanistan gibi
ülkelerde pek çok festival düzenlenmekteydi. Ama bu organizasyonlar daha ufak
boyutlu ve yerel düzeydeydi.
Oyunları tekrar organize etme çabası 19. yüzyılın ortalarında Alman
arkeologların Olimpia antik kentinin kalıntılarını bulmasından itibaren arttı.
Bu dönemde, Baron de Coubertin 1870-1871 yıllarında Almanya ve Fransa arasındaki
savaşı neden Fransa'nın kaybettiğini araştırıyordu. Baron de Coubertin'in
düşüncesine göre yenilginin sebebi Fransa'da gerçek anlamda fiziksel eğitimin
verilmemesidir. Bunu sporla aşma düşüncesine girer. Ona göre gençlik sadece
kapalı sınıflarda değil aynı zamanda, açık havada spor yaparak yetişmelidir.
Baron, Fransa’da çağın gerisinde kalan eğitim ve spor kuruluşlarına yeni bir
sistem getirmek istedi. Aynı zamanda ülkeleri spor ile daha yakınlaştırarak ve
sporla yapılan rekabet ile savaşları önlemenin daha doğru yol olduğunu düşündü.
16 Haziran - 23 Haziran 1894 arasında Paris, Sorbonne Üniversitesi'nde
düzenlenen bir kongrede bu düşüncelerini farklı ülkelerden dinleyicilere
aktardı. Kongrenin son gününde ilk modern olimpiyat oyunlarının da antik
oyunların doğum yeri olan Atina'da, 1896 yılında yapılmasına karar verildi.
Oyunları organize etmek için Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) kuruldu.
Komitenin ilk başkanı olarak YunanDemetrius Vikelas seçildi.
Kongrede kabul edilen ilkeler şöyle sıralandı:
1.Olimpiyatlar, eskiden olduğu gibi, her dört yılda bir yapılacak.
2.Olimpiyatlar, Klasik Yunan'da olduğunun aksine, tüm dünya sporcularına açık
olacak ve yarışma programı, günün sporlarını içerecek.
3.Yarışmalarda sadece büyükler yer alacak.
4.Amatörlük kuralları, kesinlikle uygulanacak.
5.Olimpiyat organizasyonu "gezici" olacak ve her olimpiyat başka bir ülkede
yapılacak.
İlk oyunlar Atina'da 1896'da başarı ile tamamlandı. Toplam katılan sporcu sayısı
250'den az olmasına rağmen, oyunlar o tarihe kadar yapılan en çok katılımlı spor
organizasyonu oldu. Ve ikinci oyunların düzenlenmesi için IOC, Paris'i tercih
etti.
1896 yılında 15 ülkeden 245 sporcu ile başlayan oyunlar, 2000 yılına
gelindiğinde Sidney'de 200'ü aşkın ülkeden 10.500 katılımcıya kadar çıktı. Yine
Sidney'de 16.000 gazeteci ve televizyon muhabiri bu organizasyonu takip etti. Bu
şekilde oyunlar dünyanın en büyük medya olaylarından biri durumuna geldi. Bugün
oyunları 4 milyara aşkın kişinin televizyonlardan izleyebildiği bilinmektedir.
Bu denli büyük büyüme yine de sorunlara sebep olmaktadır. 1980'lerdeki finansal
sorunlar sponsorlar ve yayın hakları ile bir şekilde çözülsede bu denli yüksek
sayıda katılımcı, medya ve seyirciyi konuk etmek şehirler için oldukça büyük yük
getirmektedir.