Tenis
TENİS
Bir çok mağara resimleri, hedef oyunları oynayan insanlar resmeder. Tarih öncesi
yazıtlarda ise insanların birbirlerine top attıkları bazı oyunlardan sözedilir.
Zaman geçtikçe insanlar ve oynadikları oyunlar daha gelişti ve karmaşıklastı.Gerçek
tenis bin yıl kadar önceye dayanır. 1874'te Binbaşı Walter Clapton Wingfield bu
oyunda zengin olabilme fırsatları sezinledi ve "Sphairistike" ismiyle bu oyunun
patentini aldı, daha sonraları bu isim "çim tenisi" haline dönüştü. 1872'de
Binbaşı Harry Gem ve Augurio Pereira'nın Leamington Spa bölgesinde kurdugu kulüp
ise tarihin ilk tenis kulübü olarak bilinir.
Kadın ve erkeğin aynı anda oynayabildiği nadir oyunlardan olduğu için Çim Tenisi
kısa sürede popüler oldu. Sadece çim üzerinde degil her türlü yüzeyde ve kapalı
alanlarda da oynandı. Bu yüzden 1970lere kadar oynandığı yüzey ne olursa olsun
bu oyunun ismi Çim Tenisi olarak kaldı. 1970'lerde ülkeler çim kelimesini atarak
kısaca tenis demeye başlasalar bile Uluslararası Tenis Federasyonu oyunun ismini
1977 yılına kadar değiştirmedi. İngiltere Tenis Federasyonu kendine hala Çim
Tenis Birligi demektedir.
Orta çağlarda tenisin ilk versiyonlarından sayabileceğimiz bir oyun el ile
oynanıyordu ve zamanla oyun taktikleri kuvvete dayandığında top eli incitmeye
başladı. Oyuncular ellerini sarmaya başladılar, fakat bu da yeterince koruma
sağlamayınca tahtadan yapılmış raketler kullanılmaya başlandı. Bu raketler acıyı
hafiflettikleri gibi, toptan ele aktarılan titreşimi de bozdular ve elediler.
Bilinen ilk tenis kitabı,Trattato del Givoco della Palla di Messer (Top Oyunun
Prensipleri Üzerine), Antonio Scaino da Salo tarafından 1555 yılında Venedik'te
yazıldı. Aynı kişi bundan 13 yıl önce, 1970'lerde görülen raketlere benzer ilk
telli raketi yapmıştı.
Binbaşı Wingfield'in promosyon aktivitelerinden sonra çim tenisi çiçek açmaya
basladı. Fakat oyun kuralları ve sahası için belirli bir standart yoktu. İlk
tenis turnuvasi 1877 yılında Wimbledon'da düzenlendi. Turnuva komitesi
kuralların ihtiyaci karşılamadığına karar verdi ve dönemin kroket kulübünün üç
üyesine (Messrs Julian Marshall,Henry Jones,C.G.Hethcote) kuralları belirleme ve
düzenleme görevi verdi. Bu kişiler görevlerini o kadar iyi yaptılar ki,
koydukları kurallar hala temel olarak kullanımdadır.
Türkiye’deki Gelişimi
20. yüzyılda Amerika ve Avusturalya’ya kadar yayılan tenis, yurdumuzda ilk
olarak İngilizler tarafından oynandı. İngiliz diplomatları tarafından Tarabya’da
düzenlenen karşılaşmanın çift erkekler kupasını K.WHittall-F.Whitenhouse
kazandı.1910’larda Kadıköy Küçük Moda’daki tenis kortunda, yukarıdaki isimlere
ek olarak Sleger, Simonde, Binns, Basil ve Weiss bir tenis kulübü kurdular. Bunu
Osmanbey’de Ohanesyan, Abramoviç, Hotohinson ve Ananya’nın, Sıraseviller’de ise
Jovarsky ile Majak’ın kurduğu klüpler izledi. İstanbul’daki bu kort
faaliyetlerinin yanı sıra, İzmir’de de çalışmalar sürdürülüyordu. Giraud ve
Charnot aileleri Bornova’da tenis oynayan öncüler oldular.
Türklerin tenis oynamaları 1915’de İstanbul’da başladı. Fenerbahçe kulübünde bir
tenis şubesinin kurulmasıyla Galip Kulaksızoğlu, Zeki Rıza, İsmet Uluğ, Tevfik
Taşçı, İbrahim Cimcöz, Mehmet Reşat Pekelman, Muhsin Yeğen ve Ekrem Rüştü
cumhuriyet dönemine kadar ilk tenis oynayan kişiler oldular. Fenerbahçe ‘nin
toprak kortundan parlayıp , uluslar arası alanlara çıkan Suat Subay, Şirinyan ve
Sedat Erkoğlu, tenisimizin büyük isimleri olarak göze çarptı. Bayan tenisçiler
arasında Vecihe Taşçı, Adriel Sadak, Mediha Baydar ve Hidayet Karacan başarı
sağladı.Ankara’daki tenis çalışmalarıise Süreyya Genca ve arkadaşlarının 1929’da
kurduğu Kavaklıdere Sporting Tenis Klubü ile ilerledi. Tenisçilerimiz ilk milli
karşılaşmalarını 1930’da Yunanlılarla yaptılar. Suat Subay, Sedat Erkoğlu ve
Şirinyan, Balkan şampiyonasında Bulgaristan, Yunanistan ve Romanya karşısıanda
galip geldiler.1940’larda Tenis Eskrim ve Dağcılık Klubü’nün çalışmalarını
arttırması yeni bir dönemin başlamasına neden oldu.Kerim Bükey ve Vedat Abut
gibi öncülerin çalışması ile Fehmi Kızıl, Beliğ Beler, Behbut Cevanşir, Suzan
Gürel, Enis Talay, Mualla Grodetsy, Bahtiye Musulluoğlu ve ardından Nazmi Bari
ortaya çıktı.
YÖNETİM: Türkiye Tenis Federasyonu 1923’te kuruldu. ITF,(Federation
Internationale de Tennis) Uluslararası Tenis Federasyonu, dünya tenisini
yöneten, klasmanları belirleyen en büyük kuruluşudur. Merkezi Londra’dır.
Kuruluş yılı:1913, üye sayısı:125.
ASHE, Arthur 1943.Amerikalı tenisçi Wimbledon turnuvasını 1975 yılında
kazandı.Bu turnuvayı tek erkeklerde kazanan ilk zenci tenisçi oldu.1975 yılında
dünya tenis klasmanında bir numaraydı.1968 yılında Forest Hills,1970yılında da
Avusturalya Açık Tenis Turnuvası.nı kazandı.
BECER, BORİS 1967 Wimbledon’ u en genç yaşta kazanan tenisçisi bu önemli
turnuvay kazandıgında henüz 17 yaşındaydı biryıl sanra wimbledon şampiyonlugunda
yine onun adı vardı 1989 yılında wimbledon ı üçünçü kez kazandı. 1989da amerika
acık tenis turnuvasını, nın 1991 yılında Avustralya açık Tenis turnuvasın nın
şampiyonu oldu
BORG, Björn 1956 profesyonel tenisin unutulmaz isimlerinden. Henüz 16 yaşında
İsveç Yeni Zelanda Davis Kupası maçıyla uluslararası alana çıktı. 1976 –80
yılların arasında üst üste beş kez Wimbledon kazandı. 6 kez Rolant Garrosu
kazandı. Amerika Açık Tenis Turnuvası'ndan da 1976 78 80 ve 81 yıllarında final
oynadı hiç birini kazanamadı. 1983 yılında tenisi bıraktı.
CONNOLEY Maureen 1934 Amerikalı bayan tenisçi “Küçük Mo” olarak tanındı 1952, 53
ve 54 yıllarında wimbledon , 1953 ve 54 yıllarında da Roland Garrosta şampiyon
oldu Forest Hills turnuvasını 1951, 52 ve 53 yıllarında üç kez kazandı. 1953
yılında Avustralya Açık Tenıs Turnuvasında şampiyon olarak Grand Slam yaptı .
CONNORS , JİMMY 1952 Amerikalı tenisçi 1974, 76, 78, 82 ve 83 yıllarında beş kez
Amerika Açık Tenis Turnuvasını kazandı, iki kez final oynadı.1975, 77, 1974 ve
82 yıllarında Wimbledon'da şampiyon oldu.
COURT Margaret 1942 Avustralyalı bayan tenisçi . 1963 .65.ve 70 yıllarında
Wimbledon ‘da 1962, 64, 69, 70, 73 yıllarında Rolad-Garros’ta şampiyon oldu.
Avustralya Açık Tenis Turnuvası ‘nı 1966-73 yılları arasında yedisi üst üste
olmak üzere 10 kez kazandı.
EDBERG, Stefan 1966 İsveçli tenisçi 1988 –90 yıllarında Wimbledon tek erkeklerde
şampiyon oldu .1985 ve 1987 yıllarında Avustralya Açık Tenis Turnuvası’nı
kazandı 1984 ve 85 yıllarında Davis Kupası‘nda şampiyon olan takımda yer aldı .
BARİ, Nazmi
ERKOĞLU. Sedat 1908 –1975 spora Fenerbahçe genç takımında futbol oynayarak
başladı. Daha sonra tenise geçti Dönemi en başarılı raketleri arasında sayıldı
Şirinyan ile birlikte çift erkekler Balkan Şampiyonluğunu kazandı.
