Masa Tenisi
MASA TENİSİ
Masa tenisi, 2 veya 4 oyuncunun birbirlerine topu ileri geri olarak attığı
ortasında ağ olan masanın üstünde oynanan bir oyundur.
Bu sporun salon tenisi adıyla bilinen en eski şekli 1880 li yıllarda Hindistan
ve Güney Afrika'daki İngiliz ordusu tarafından oynanırdı. Puro kutularının
kapaklarını raket, yuvarlatılmış şarap şişesi mantarlarını da top olarak
kullanırlardı. File olarak da kitapları kullanıyorlardı.
1890'lı yıllarda İngiltere'de bu oyunun diğer versiyonları geliştirildi. Bunlar
"whiff whaff" ve "gossima" gibi değişik isimlere sahiptiler ve Parker Brothers
firması masaya kurulabilen portatif net, dışı file kaplı küçük bir top ve
minyatür raketlerden oluşan salon tenisi kitleri satmaya başladı.
1900 yılında Amerika'yı ziyaret eden İngiliz James Gibb, dönerken yanında bazı
içi boş selüloid toplardan getirdi ve arkadaşlarıyla salon tenisini bu topları
kullanarak oynamaya başladı. Gibb, topun rakete ve masaya çarptığı zaman
çıkardığı sesi temsil eden "ping pong" ismini kulanmaya başladı...
Fakat 1901 yılında İngiliz spor ekipmanları üreticisi olan John Jacques "Ping
Pong" ismini kendi adına tescil ettirdi ve bu ismin Amerika haklarını Parker
Brothers firmasına sattı. Onlar da yeni kitlerini bu isimle çıkardılar.
Bir başka İngiliz, E. C. Goode, 1902 yılında tahta raketinin yüzeyini pürüzlü
lastikle kaplayarak topa falso vermeyi başardı. Aynı yıl İngitere'de Ping Pong
Federasyonu kuruldu fakat isim hakkının Parker Brothers firmasında olmasından ve
dolayısıyla ekipmanların çok pahalıya çıkmasından dolayı 3 yıl sonra kapandı.
Buna rağmen diğer üreticilerin genel bir isim olan table tennis (masa tenisi)
adı altında sattıkları ekipmanlarla bu spor İngiltere ve Avrupa'da sessizce
yaygınlaştı. 1921 yılında İngiltere'de yeni bir masa tenisi federasyonu kuruldu.
Peşinden de 1926 yılında İngiltere, İsveç, Macaristan, Hindistan, Danimarka,
Almanya, Çekoslovakya, Avusturya ve Galler'in Berlin'de yaptıkları toplantıda
Fédération Internationale de Tennis de Table (International Table Tennis
Federation - Uluslararası Masa Tenisi Federasyonu) kuruldu.
İlk dünya şampiyonası 1927 yılında Londra'da yapıldı. Bu yıldan 2. dünya
savaşına kadar tüm şampiyonalar Macaristan'ın egemenliği altında geçti. Bu
zamanların en iyi oyuncuları bayanlarda yedi dünya şampiyonası kazanan Macar
Maria Mednyanszky ve beş defa dünya şampiyonu olan yine Macar Viktor Barna'ydı.
Çekoslovakya ve Romanya'lı sporcular da bazı şampiyonaları kazandılar.
Amerika Ping Pong Federasyonu 1930 yılında kuruldu fakat sadece Parker Brothers
firmasının ekipmanları kullanılabildiği için üye sayısı fazla olamadı. 1933
yılında iki rakip federasyon daha kuruldu. Bunlar U.S. Amatör Masa Tenisi
Federasyonu ve Ulusal Masa Tenisi Federasyonuydu. Bu üç grup 1935 yılında
birleşerek U. S. Masa Tenisi Federayonu adını aldı. 1994 yılında da adını U.S.A.
Table Tennis olarak değiştirdi.
İkinci dünya savaşından sonra bir süre daha orta Avrupalı oyuncuların
egemenlikleri sürdü. 1953 yılından itibaren Asya'lı oyuncuların egemenliği
başladı. Asya'lı yıldız oyuncuların aniden ortaya çıkmalarının bir sebebi Japon
Horoi Satoh'ın 1952 yılında ilk defa kullandığı süngerli lastiklerin
kullanılmaya başlamasıdır. Bu yeni malzeme oyunu hızlandırdı ve oyuncuların topa
daha fazla falso vermelerine imkân sağladı.
Asya'lı oyuncular "Penholder tutuşu" adı verilen ve raket sapının başparmak ile
işaret parmağı arasında tutulduğu bir tutuş şekli geliştirdiler. Bu tutuş
şeklinde her tür vuruş için raketin aynı yüzünü kullanıyordu (artık bu tutuş ile
raketin her iki yüzünü de kullanan oyuncular vardır). Bu tutuş bugün birçok üst
seviye uluslararası oyuncu tarafından kullanılmaktadır.
1988 yılında masa tenisi erkek ve bayanlarda tekler ve çiftler müsabakalarını
içeren olimpik bir spor haline geldi.
Türkiye'de masa Tenisi
Türkiye'de masa tenisinin ilk olarak 1920'lerden sonra Robert Kolej'de oynanmaya
başladığı bilinmektedir. Daha sonra bu spor başta İstanbul olmak üzere tüm
yurtta yayılmaya başlamıştır. Hatta İstanbul'da Altınordu Spor Kulübü'nde ilk
turnuva düzenlenmiştir...
1930 yılında ilk İstanbul Şampiyonası düzenlenmiş ve Galatasaray Spor
Kulübü'nden aynı zamanda yüzücü ve boksör olan Raşit Bey İstanbulsporlu rakibini
yenerek sarı-kırmızılı kulübü bu dalda ilk şampiyon unvanını kazandırmıştır. Bu
gibi gelişmelere rağmen bir süre sonra Türkiye'de duraksamaya başlayan masa
tenisi, 1966 yılında Tenis Federasyonu'ndan ayrılıp, kendi federasyonunu kurunca
tekrar yükselişe geçmiştir.
1948-70 arasında Fenerbahçe ve Beyoğluspor'un üstünlüğünde geçen yıllar,
1970'lerde Çinli masatenisi ustaları getiren Eczacıbaşı'nın da rekabete dahil
olmasıyla daha renkli bir hal almıştır.
İlk Federasyon Başkanı gazeteci Ali Abalı olmuştur. Geçmişten bugüne kadar gelen
Oktay Çimen, Gürhan Yaldız, Gençay Menge, Peng Fei Jiang gibi sporcular Türk
masa tenisini uluslararası müsabakalarda temsil etmiş, Türkiye'de masa tenisinin
belli bir noktaya ulaştığını kanıtlamışlardır.2008 Pekin Olimpiyatları'nda
Türkiye'yi masa tenisinde aynı zamanda Fenerbahçe Spor Kulübü'nde spor yapan
asıllı Türk sporcu] ve ] temsil etmişler, Melek Hu bu sporda Türkiye'ye
Olimpiyatlarda elde ettiği ilk galibiyeti kazandırmıştır.