Türk Tarihinde İlkler
TÜRK TARİHİNDE İLKLER
Siyaset-Yönetim
Tarihte Türk adıyla kurulan ilk devleti Göktürk'lerdir
Musevilik'i resmi din olarak kabul eden ilk Türk devleti Hazarlar'dır
İlk bütçe Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından düzenlenmiştir
İlk nüfus sayımı II Mahmut zamanında yapılmıştır
İlk anayasa 1876'daki i Meşrutiyet Anayasası'dır
Türkiye Cumhuriyeti devletini ilk kabul eden devlet Ermenistan'dır
Atatürk’e muhalefet olan ve sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri Halide
Edip Adıvar’dır
Türkiye'de öldürülen ilk başbakan Nihat Erim'dir
Orta Asya ve Avrupa' da devlet kuran ilk Türk boyu Hunlardır
Askeriye
İlk Türk deniz savaşını ilk amiral olan Çaka Bey yapmıştır
Osmanlı Devleti, uçağı ilk kez i Dünya Savaşı'nda kullanmıştır
Türk Kara Kuvvetlerinin teşkilâtlı bir şekilde kuruluşu, Büyük Hun
İmparatorluğunda, Mete zamanında MÖ209 senesinde olmuştur
Mete onluk düzene göre orduyu yapılandırmış ve bu düzen diğer devletlere de
örnek olmuştur
İkta sistemini uygulayan ilk türk devleti büyük selçuklu devletidir
Osmanlı Devleti'nin yaptığı son savaş I Dünya Harbi'dir
İlkçağ Anadolu medeniyetleri savaşlarda atların sürüklediği savaş arabalarını
kullanmışlardır
Topların kaleler üzerindeki etkisinin ıspatlandığı olay İstanbul'un Fethi
olmuştur Bu olay bir nevi feodalite (derebeylik)'in sonunu hazırlamıştır
Bilinen ilk Türk komutan ve hakan Tuman (Teoman)'dır
Osmanlı Donanması büyük çapta ilk kez İnebahtı Savaşı'nda yakılmıştır Son olarak
Navarin'de yakılmıştır Donanmanın Navarin'de yakılmasıyla ayrıca Meternik
Sistemi'nin çöktüğü ortaya çıkmıştır
Ekonomi
İlk dokuma fabrikası Nazillli'de, şeker fabrikası Uşak'ta, demir-çelik fabrikası
Karabük'de açılmıştır
Bilim
Hüseyin Tevfik Paşa “Linear Algebra” kitabıyla Osmanlı tarihinde temel bilimler
alanında orijinal çalışma yapan ve yayınlayan ilk bilim insanıdır
Osmanlı Devleti ilk borcu Kırım Savaşı sırasında İngiltere'den almıştır
Osmanlı döneminde ilk denizaltıyı İbrahim Efendi yapmıştır
Kültür-Sanat -Edebiyat
İlk sözlük kitabı Divân-ı Lügati't-Türk’tür
İlk Türkçe gazete 1831′de kurulan Takvim-i Vaka’dır
Noktalama işaretini, ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullanmıştır
İlk çeviri roman, Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak’tır
İlk roman, Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır
İlk köy romanı, Nabizade Nazım “Karabibik” adlı eseridir
İlk realist romancı Recaizade Mahmut Ekrem, realist roman ise yazara ait Araba
Sevdası’dır
İlk edebi roman, Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseridir
İlk psikolojik roman, Mehmet Rauf'a ait Eylül’dür
İlk tarihi roman, Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseridir
İlk Türk kadın romancı Fatma Aliye’dir
İlk makaleyi _ Şinasi Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir
İlk tiyatro _ Şinasi Şair Evlenmesi’dir
İlk özel gazete Tercüman-ı Ahval'dır
İlk Türk destanı Alp Er Tunga Destanı'dır
İlk divan şairi Hoca Dehhani'dir
İlk çocuk şiiri _ Şermin Tevfik Fikret'dir
Müzik
Anadolu'ya konser turnesi yapan ilk pop sanatçı Erol Büyükburç'tur
Eurovision Şarkı Yarışması
Sinema
Türkiye'deki ilk sinema 1908'de açılmış olan Pathe Sineması'dır
İlk Türk sinema gösterimi Cevat Boyer ile Murat Bey'in Şehzadebaşı'nda 19 Mart
1908'de başlattığı gösterimdir
Türk sinema tarihinin ilk filmi Fuat Uzkınay'ın, 14 Kasım 1914'te çektiği
Ayastefanos'taki Rus Anıtı'nın Yıkılışı adlı 150 metrelik belgeseldir
Türk sinemasının ilk konulu uzun metrajlı filmi 1916 tarihli Himmet Ağa'nın
İzdivacı'dır
Sedat Simavi'ye ait "Alemdar Mustafa Paşa", ilk tarihi belgesel film denemesidir
(1918)
İlk sesli Türk filmi İstanbul Sokaklarında'dır 1931 tarihinde Muhsin Ertuğrul
tarafından çekilmiştir
İlk renkli film, Muhsin Ertuğrul'un (1953) "Halıcı Kız" isimli filmidir Atlas
Sineması'nda gösterilmiştir
Uluslararası ödül alan ilk film Susuz Yaz'dır
Uluslararası Cannes Film Festivali'nde en iyi yönetmen ödülünü Türkiye'den ilk
olarak Nuri Bilge Ceylan aldı
Tiyatro
Anadolu'daki ilk Türk tiyatrosu dönemin valisi Ahmet Vefik Paşa tarafından 15
Eylül 1880'de açılan Bursa Osmanlı Tiyatrosu'dur
Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :AHamit /Eşber veya Sardanapal
Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859
Spor
İlk kurulan Spor Kulubü Beşiktaş'tır (1903)
Everest'e tırmanan ilk Türk dağcı Nasuh Mahruki'dir
İlk kurulan futbol kulübü 6alatasaray Spor Kulübü'dür (1905)
Avrupa'da kupa kazanan ilk Türk futbol kulübü UEFA Kupası ve Süper Kupa'yı
kazanan Galatasaray Spor Kulübü'dür
Futbol Federasyonu'nun "Altın Şeref Madalyası"nı alan ve ilk kez bir Avrupa
Kupa'sında final (Fiorentina'da) oynayan Türk futbolcu: Lefter (Eleftherios)
Küçükandonyadis
Anadolu'dan çıkan tek şampiyon Trabzonspor'dur
Trabzonspor'un ilk gol kralı Necmi Perekli'dir
2007-2008 sezonunun en erken golünü Umut Bulut(Trabzonspor), Gaziantepspor
ağlarına göndermiştir
Dünya Kupası'nda en erken gol Hakan Şükür'ün ayağından gelmiştir Daha sonra bu
rekor gençler Dünya Kupası'nda kırılmıştır Ancak halen daha Dünya Kupası'nın
büyük ayağındaki rekor Şükür'ündür (GKore Maçı, 2-3 kazandık ve Dünya 3sü olduk)
Trabzonspor Liverpoll'un yaklaşık 2 yıllık yenilmezliğine Dozer Cemil'in attığı
penaltı ile son vermiştir
Din
İlk Osmanlı Şeyhülislam'ı Bursa'da yaşayan Molla Fenari'dir (1424)