EĞİTİCİ BİLGİ

LINUX
Linux Nedir ?

* Linux, temelde çok kullanıcılı çok görevli bir işletim sistemi olan UNIX’in çok gelişmiş bir türevidir. Linux’u sadece bir işletim sistemi olarak tanımlamak yeterli olmaz. Linux, yükselen bir değer ve başlı başına bir oluşumdur. Canlıdır; her an gelişmesine devam etmekte olan yaşayan, açık bir sistem olarak ifade edilebilir. Kısaca, Linux geleceğin işletim sistemi olmaya bugünden en güçlü adaydır.
LINUX NEREDEN İCAP ETTİ?

* Linux, 1991 yılında Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi tarafından geliştirilmeye başlanmış.
* Linus Torvalds, master projesi için bir işletim sistemi yazmak için kollarını sıvadığı zaman bunun en iyi şekilde yapmanın bir yolu olarak İnternet’te duyurmak olduğunu düşünüyor. Linus Torvalds’ın mesajı o kadar çok yazılımcının ilgisini çekiyor ki dünyadan bir anda yüzlerce cevap alıyor. Böylece 9 yıllık bir serüven başlıyor.

* Linux’un tüm dünyada 20 milyon kadar kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Türkiye’deki tahminler ise Linux kullanan 75 bin civarında kişi olduğu yönünde. Linux sadece Intel, AMD, Cyrix gibi işlemcilerde değil, daha yüksek performans gösterebilen Alpha, Sparc gibi 20’ye yakın platformda da çalışabiliyor.

* Linux çekirdeği vızır vızır akan bir trafiğin ortasındaki polis gibidir.
* Donanım sürücülerine sahiptir, yazılımların bilgisayarın değişik bölümleri ile iletişim kurmasını sağlar.
* Dosya sistemleri, ağ araçları gibi diğer gerekli fonksiyonlar için de sürücüler bulundurur.
* Herhangi bir yazılım Linux’tan bir donanım ya da yazılım için istekte bulunduğunda, uygun donanım ya da yazılıma veriyi yönlendirir ve ondan gelen verileri alıp yazılıma iletir.
* Linux’un en büyük avantajı, parça mimarisidir. Çekirdeğin hemen hemen tüm parçaları modülerdir, kolaylıkla ayrılıp birleştirilebilir. Bu sayede hem milyonlarca farklı kişi tarafından birbirinin işini bozmadan geliştirilebilir, hem de özel isteklere göre ayarlanabilir.
LINUX KİLOMETRE TAŞLARI
* 1991 - 0.02 sürümü
* 1993 - 1.0 sürümü
* 1996 - 2.0 sürümü
* 1999 - 2.2 sürümü
* 2001 - 2.4 sürümü
PENGUEN DE NEREDEN ÇIKTI?

* 1996 yılının başlarında, birçok linux insanı artık Linux için uygun bir logo/maskot bulmanın zamanının geldiğini söylemeye başlamışlardı. Birçok yaratık önerildi. Bazıları diğer işletim sistemlerinin logolarında olduğu gibi güçlü-kuvvetliydiler (kartal, piranha, köpek balığı, ...). Bir ara Linus Torvalds’ın canlılar aleminden penguenleri özel olarak sevdiği duyulunca, tartışma kendiliğinden sonlandı ve herkes penguen içeren bir tasarıma yöneldi.
LİNUX AVANTAJLARI
* 1 Sunucu ve masa-üstü bilgisayarlarınızda:
Linux ve diğer serbest yazılım programlar kullanarak yazılım lisans harcamalarınızı sıfıra düşürürsünüz.

* 2- Versiyon yükseltme maliyetleri :
İstatistiki ortalama olarak ilk alım maliyetlerinin %15-%30’u civarında senelik (daimi) maliyetlerdir. Yani, yaklaşık olarak her 4-5 senede bir aynı yazılım maliyetlerine tekrar tekrar katlanmak zorunda kalıyorsunuz. Linux ve diğer serbest yazılım ürünlerde versiyon yükseltme maliyetleri de sıfırdır.

* 3- İlk alım maliyetleri:
Sadece Windows ve MS-Office bile bir masa-üstü bilgisayarın maliyetini bulmakta, bazen geçmektedir. Linux ve diğer serbest-yazılım ürünlerde ise ilk alım maliyetleri sıfırdır.

* 4- Linux’un sunucu performansı çok iyi olduğundan
Ve tek sunucu makinesinde bir çok servisi sorunsuz çalıştırabildiğinden, daha az sayıda ve daha ekonomik sunucu makineler kullanabilirsiniz. Bundan kaynaklanan ekonomik kazanç doğmaktadır.

* 5-Bakım ve destek (yönetim) maliyetleri :
Linux, bir çok teknik özellikleri yüzünden daha az iş gücü ile, daha sorunsuz çalışarak yönetim ve destek maliyetlerini çok düşürür.

6-Linux’un yönetimi daha az iş gücü gerektirdiğinden
Günümüzde yazılım ve destek maliyetleri, bilgi işlem maliyetlerinin önemli bir kısmını teşkil etmektedir ve çoğunlukla donanım maliyetlerini geçmektedir. Bu demektir ki, işletmenizin özelliklerine de bağlı olarak, Linux kullanarak bilgi işlem harcamalarınızda yarı yarıya veya daha fazla tasarruf edebilirsiniz.
Dezavantajlari

* LINUX’un serbestçe dağıtılıyor olması bir çok kişinin bu işletim sistemine güvenmemesine yol açmıştır. "Ciddi bir şey olsa, bedava olmazdı !" kanısı oldukça yaygındır.
* LINUX’un sürekli gelişiyor olması en büyük dezavantajlarından biridir. Henüz tüm ihtiyaçlara cevap vermemesi, gelişimin bazı aşamalarında topyekün değişiklikler yapılması, gelişimi takip etmek için bazen sürekli yenileme yapılması, birçok kullanıcının bu işletim sistemine güvenmemesine yol açmıştır.
* LINUX herhangi bir ticari destek altında gelişmemektedir. Bunun en büyük yararı işletim sisteminin ticari kaygılar taşımamasıdır. Ancak bunun yanı sıra diğer işletim sistemlerinde olan teknik destek, dağıtım ve dokümantasyon alanlarında eksikleri vardır. Özellikle teknik destek eksikliği, anahtar teslim çözümlere alışmış kullanıcıların çokluğu LINUX kullanıcılarının sayısını sınırlayan temel faktörler olmuşlardır.

* LINUX işletim sistemini geliştirenlerin ticari kaygılar gütmemeleri bazı ticari yazılımların LINUX üzerinde gelişmemesine sebep olmuştur. LINUX üzerinde belirli konularda diğer işletim sistemlerinden aşağı kalmayan yazılımlar bulunmasına rağmen, belirli bazı konularda çok zayıf kalmıştır. ( Oyunlar mesela )
* LINUX üzerinde yer alan çözümlerin hepsi, basit kullanıcıların rahatça kullanabileceği düzeyde değildir. Bazı çözümler kullanıcıların belirli bir yazılım ve işletim sistemi bilgisine sahip olmalarını gerektirmektedir.
*
KİMLER LINUX KULLANIYOR?

* Superonline, Comnet ve benzeri Internet Servis Sağlayıcıları
* ODTÜ, Bilkent ve benzeri Üniversiteler
* Başbakanlık, Tapu Kadastro ve benzeri Devlet Kurumları
* Karel Elektronik
* Show TV
* Tepe İnşaat
* Seray Yatakları
* Pen Ajans Darcy
* DEBA Tekstil
* AGB Anadolu Ajansı
* ...

NEDEN LINUX SUNUCU?

* Çok kullanıcılı, çok geniş, güvenli ve sağlam ağlar için tasarlanmıştır.

* Hemen her servisi ve standardı destekler. Esnektir, her duruma uyum sağlar.

* Açık kaynak kodlu olduğu için, güvenliği onbinlerce programcı tarafından denetlenir ve düzenlenir.

* Uzaktan yönetimi çok güçlü ve kolaydır. Sunucuya fiziksel müdahele gerektirmeyen (donanım parçası eklemek gibi) her şeyi uzaktan yapabilirsiniz.

* Linux her durumda servis vermeye devam etmek için tasarlanmıştır. Bir program kurduğunuzda ya da ayarlarını değiştirdiğinizde bazı işletim sistemlerinde olduğu gibi makinayı kapatıp-açmanız gerekmez. Sadece işletim sisteminin kalbi olan kernel’ı değiştirmeniz durumunda reboot etmeniz gerekir.

NEDEN LINUX
MASAÜSTÜ?

NEDEN LINUX MASAÜSTÜ?

* Değişik pencere yöneticileri (KDE, GNOME, Windowmaker, vb) kullanabiliyor. Tek bir görünüş ve pencere sistemine saplanıp kalmıyorsunuz.
* Mp3, DivX , VCD, Flash gibi "modern" multimedya uygulamalarını destekliyor.
* Linux’ta virüs yok. Aldığınız bir e-posta’nın üzerine iki kere tıkladınız diye, bilgisayarınız dağılmıyor. Arkadaşlarınıza kendi adınızdan virüsler yollamıyorsunuz.
* Çok geniş bir yelpazede hızlı geliştirilen özgür yazılım desteği var. Her gün onlarca linux programının yeni sürümü piyasaya çıkıyor.

NEDEN LINUX MASAÜSTÜ?

* Birçok gelişmiş programda Türkçe menüler bulunuyor. Sadece işletim sistemi değil, kurduğunuz birçok programı da Türkçe kullanabiliyorsunuz.
* Aynı bilgisayarı n tane kullanıcı, birbirlerinin masaüstü ayarlarına ve dosyalarına hiç dokunmadan kullanabiliyor. Sistem yöneticisi tarafından erişim hakları kesin ve aşılamaz bir biçimde ayarlanabiliyor.
* Linux terminalleri güçlü bir ana sunucuda tüm programları çalıştırıp, sadece görüntüsünü kendine aktararak çalışabiliyor. Böylece, disksiz / düşük güçte masaüstü bilgisayarları yüksek performansla kullanılabilir.
WINDOWS UYUMLULUĞU
* Linux, Windows ile aynı bilgisayara kurulabiliyor. Bilgisayar açılırken hangi işletim sisteminden açacağınızı seçebiliyorsunuz.

* Linux, Windows serisinin kullandığı tüm dosya sistemlerini tanıyor (FAT16, VFAT, FAT32, NTFS, Joliet, vb).

* Microsoft Ağı’na tam entegre olabiliyor. Tüm Windows bilgisayarlarla beraber Ağ Komşularında yer alabiliyor, hatta bir Windows ağının yöneticiliğini bile yapabiliyor.
WINDOWS UYUMLULUĞU
* StarOffice / OpenOffice / KOffice ofis paketleri Word (.doc), Excel (.xls), Powerpoint (.ppt) dosyalarını açabiliyor.
* DOSEmu ile DOS altında çalışan programları yeni nesil Windows işletim sistemlerinden daha iyi emule edebiliyor.
* Wine ile Windows altında çalışan -bazı- programları çalıştırabiliyor.

İMDAAAT LINUX’TA xxx PROBLEMİM VAR!

* Yalnız değilsiniz, mutlaka sizden önce birisi aynı problemle karşılaşmıştır.
* http://www.linux.org.tr - Türkçe Linux Dokümanları
* http://liste.linux.org.tr - Türkiye Linux E-Posta Listeleri
* http://www.linuxdoc.org - İngilizce Linux Dokümanları Arşivi
* http://www.freshmeat.net - Özgür Linux Yazılımları Arşivi
*
NEDEN ÖZGÜR YAZILIM?

* Özgür yazılım, bizi gelişmeye götüren bir araçtır. Serbest yazılım lisansına sahip bir program yazdığınızda, başkalarıyla bunu paylaşmalısınız. Koşulsuz, kuralsız... Tek kuralınız kodunuzun tekrar kapatılarak kötü emellere alet edilmeyeceği olacaktır.

* "Diğer insanlardan daha ileriyi görebildiysem, bu sadece devlerin omuzlarında durduğum içindir"