Amerika Eğitim Sistemi

AMERİKA EĞİTİM SİSTEMİ

Ekonomi ve teknolojideki gücü ile dünya liderleri arasında ilk sıralarda bulunan Amerika Birleşik Devletleri öğretim hayatına yurtdışında devam etmek isteyen yüz binlerce öğrenciye eğitim vermektedir. ABD'de dört binin üzerinde kolej ve üniversite bulunmaktadır ve eğitimlerine ABD'de devam etmek isteyen öğrenciler hedefleri doğrultusunda, ister seçtikleri alan, yaşam tarzı ya da kampus hayatı, ister eğitim kalitesi olsun, onları pek çok alternatif beklemektedir.

ABD'de ülke çapında yürürlükte olan uygulaması zorunlu bir milli eğitim sistemi bulunmamaktadır. Her Eyalet, Eyalet Yönetimi ve Eyalet Meclisi doğrultusunda eğitim programını kendi belirlemektedir. Kısaca tek merkezden gelen otoriter bir yapı yerine, yerel yönetimler, okul aile birlikleri, sivil toplum kuruluşları, öğretmen, öğrenci ve velilerin her aşamada sorumluluk aldıkları çok merkezli bir sistem bulunmaktadır. Bu da eyaletler arasındaki eğitim sistemlerinde çok küçük ayrıntılar halinde değişiklik olmasına yol açar. Diğer bir deyişle bir eyaletten diğer bir eyalete okumaya giden öğrenciler ders müfredatı açısından çok zorluk çekmeden eğitimine devam edebilmektedirler. Genel anlamda Amerikan eğitim sistemi katı bir müfredat ile ezbere dayalı bir eğitim felsefesi yerine öğrencilere araştırma alışkanlığının kazandırılacağı, uygulama ağırlıklı, sınıf içinde münazara ve tartışmalara açık olan bir eğitim felsefesi benimsemiştir. Böylece öğrencilerin aktif olarak derslere katılımı hedeflenmektedir. Ayrıca öğrenciler mezuniyetleri sonrasında da gelişen teknoloji ve küreselleşen dünyaya bildikleri araştırma teknikleri ile kolayca ayak uydurabilmektedirler.

Amerikan eğitim sistemi genel anlamda 12 yıl sürmektedir. 6 yaşında (Primary School) ilkokula başlayan ABD'li öğrenciler 5 senelik bir eğitimin ardından 11 yaşında "Secondary School" diye adlandırılan orta öğretime başlarlar. İlk 3 yıl ortaokul eğitimi alan öğrenciler 14 yaşında liseye başlarlar ve 17 yaşında mezun olurlar. 11. sınıfta üniversiteye hazırlanmaya başlarlar ve çeşitli sınavlara girerler.

Liseyi bitiren öğrencilerin önünde hedef ve beklentileri doğrultusunda çok sayıda imkân bulunmaktadır. Sertifika ya da diploma programları ile kısa sürede pratik eğitim alarak iş hayatına atılabilirler; teknik enstitülere, meslek yüksek okularına ya da üniversiteye devam edebilirler. Meslek yüksek okulu eğitimini seçenler 2 sene süren eğitimlerini "Community College" ya da "Two-Year College" adı verilen okullarda alabilirler. Yüksek okul diploması veren "Two Year College"ların kimi devlet destekli kimi ise özeldir. "Community College"lar ise devlet okullarıdır ve Türk Eğitim Sistemindeki Meslek Yüksek Okulu'na denktir. Bu okullarda 2 sene eğitim alan öğrenciler devam ettikleri bölüm ile ilgili Önlisans diploması (Associate Degree)  almaya hak kazanırlar.

Eğitimlerine devam etmeyi seçen öğrenciler aldıkları kredileri üniversiteye transfer ederek, önlisans diplomasının üzerine 2 sene daha okuyarak lisans diploması (Bachelors Degree) alırlar.  Genel olarak ABD'deki Community College'ların aynı eyalette bulunan üniversitelerle anlaşması bulunmaktadır ve müfredatları da eşdeğer olduğu için direkt 3. sınıftan başlamaya hak kazanırlar. Başka bir Eyalette eğitimlerine devam etmek isteyen öğrenciler ise bazı dersleri tekrar almak durumunda kalabilirler. Liseden sonra devlet üniversitesi ya da özel üniversitelere de devam edilebilir ve 4 sene süren eğitimden sonra üniversite diploması (Bachelors Degree) alabilirler. Genel olarak 2 senelik eğitimden sonra iş hayatına atılmaya karar veren öğrencilerin seçtiği yol kolej eğitimidir. Çünkü üniversiteye başladıkları takdirde 2 sene sonra bırakmak istedikleri zaman ellerinde önlisans diploması olmaz

Lisans diploması alan öğrenciler eğer eğitimlerine devam etmek isterlerse 1 ya da 2 sene daha eğitimlerine devam ederek Masters Degree / Yüksek Lisans Diploması almaya hak kazanırlar. Ayrıca Graduate Diploma ve Graduate Certificate programları da yine üniversite sonrasında devam edilen sertifika ve diploma programlarıdır. Bu programların kabul koşulları yüksek lisans programlarına göre daha kolaydır ve pratik eğitim odaklıdır. Ayrıca tıp, hukuk, eczacılık ve veterinerlik gibi bölümlere lisans diploması aldıktan sonra, gerekli sınavlar verilerek devam edilebilir. Devam edilen programa göre yüksek lisans programları tezli ya da tezsiz olabilir. Yabancı öğrenciler part-time yüksek lisans programlarına katılamazlar.

Yüksek lisans diploması alan öğrenciler doktora programlarına devam edebilirler. Bazı üniversiteler ve bazı bölümler lisans diploması almış öğrencileri direkt doktora programlarına kabul etmektedirler. Bu programlarda yüksek lisans ve doktora programları birlikte alınmaktadır. Doktora programlarının ilk 2 yılı sınıfta ve seminerlerle geçer. Geri kalan senelerde ise öğrenciler (1 ya da 2 sene) araştırma ile geçer. Öğrencilerden kendi teorilerini geliştirmeleri, ispatlamaları gerekmektedir.